Сайланма әсәрләр. 2 том. Роман. Махмут Хасанов

Дисә дә онытылганда бер сорау биреп куйгандай итә:

      – Соңгы елларда борчыганнары юкмы соң?

      – Ю-юк! Кая ул!.. Ходайның биргәненә шөкер. Ул-бу ишетелгәне юк. Хәзерге хуҗабыз укуда вакытта, хәтта аның урынына калып, баш врач вазифасын да үтәде. Шундый эшләдек, рәхмәттән башка сүз ишетмәдек. Сүзебез хак, йөзебез пакь булды. Син әле яңа кеше, белеп бетермисең. Шифалы, алтын куллы бит ул. Операция ясап, үлемнән алып калган кешеләренең исәбе-хисабы юк, адәм әйтеп, адәм санап бетерә торган түгел.

      Хәер, Гази белән Дисәгә бернинди яучы да, кода да кирәкми иде. Алар кеше сүзенә карамадылар, үзләрен җыен килде-китте гайбәттән өстен санадылар. Ярты гына сәгать буш вакытлары булса да, җәһәт кенә киенеп, бакча аллеясында йөрергә чыгып китәләр. Ә сөйләшер сүзләре күп иде аларның. Йотлыгып, бер-берсен бүлеп гәпләшәләр, кайвакытта хәтта бәхәсләшеп тә алгалыйлар.

      …Хәзер инде ул көннәр сагынып искә төшерергә генә калды. Дисә белән Гази арасына, тирән упкынны хәтерләтеп, кара күләгә ятты. Берсе икенчесен тулыландырып торган бу ике кеше арасы әкренләп ерагая, сүрелә башлаган иде…

      4

      Кара тиргә батып, саташып-бастырылып ята иде Гази. Хәле тәмам начарланды. Капкан дарулары да, үз-үзенә ясаган уколы да әллә ни ярдәм итмәде. Эчендә тоташ ут кайный. Миңгерәүләнү дәрәҗәсенә җиткән башында менә ничәнче тапкырлар инде: бу әрнү-сызлануларның бер чиге булырмы икән? дигән уй бөтерелә. Шулкадәрле утны-ялкынны бер генә йөрәк күтәрә аламы соң? Әле дә инде аның бер мәртәбә инфаркт кичергән җәрәхәтле йөрәге, үз әгъзасы булудан бигрәк, көйрәп-ялкынланып торган ут йомгагын хәтерләтә иде. Юк, әллә ни озак газапланасы калмагандыр инде, тиздән, бик тиздән йокыга талган сыман онытылыр да, каядыр төпсез упкынга очкандай, билгесез бер караңгылыкка китеп барыр… Тик менә шулай, япа-ялгыз үләрмен микәнни, дигән уй гына бәгырьләрен өтәли иде аның.

      Уйларыннан шулай арып-алҗып, йокы белән өн арасында ята Гази. Тирә-юньдә дөм караңгылык белән шомлы тынлык. Саф һава керсен дип ачып куелган тәрәзәдән шулчак мәет салкынлыгы иңгән шәрә кул сузылып, аның кызышкан йөзенә кагылды һәм сыйпагандай итте. Бу хәл, йөрәген өтеп, бөтен рухын куырып алды Газиның. Бермәл исен җыя алмый ятты. Урыныннан купкан йөрәгенең ярсып тибүе күкрәген дөмбәсли башлады. Гази үзен пәрдә сыман чайкалып торган куе томан эчендә йөзгәндәй хис итте.

      Гази, соңгы көч-җегәрен туплап, тәрәзә ягына борылган сыман хәрәкәт ясады да сорау бирде:

      – Кем бар анда?

      Әмма Гази үз тавышын үзе ишетмәде.

      – Бу мин идем, Гази…

      – Кем син?

      – Гөлүсә…

      – Нинди Гөлүсә? Кайсы?..

      Бу юлы әлеге тавыш үпкә белдергән сыман итеп, илереп әйтә салды:

      – И-и Гази, оныттыңмыни инде? Бу мин, Гөлүсә… Синең бергә уйнап үскән балачак дустың, яшьлек юлдашың, тәүге мәхәббәтең… Алай гынамы соң, ярәшкән кәләшең дә идем… Тик хатының булырга гына язмады. Шунысы һәй-й үкенечкә калды ла!..

      Әлеге тавыш, соңгы сүзләренең ничегрәк тәэсир иткәнлеген