.

constant – физическая константа – физикалық тұрақты шама

      legal basis – правовая база – заңды негіз

      to eliminate – исключить – жою, құрту, шығару

      advantage – преимущество – артықшылық, басымдылық

      damage – дефект, повреждение – ақаy; зиян, залал

      intercomparison – взаимное сравнение – өзара салыстыру

      quality standard – стандарт качества – сапа стандарты

      secondary standard – вторичный стандарт – екінші реттік стандарт

      working standard – общепринятый стандарт, техническая единица, рабочий стандарт, рабочий эталон, образец – жалпыға бірдей қабылданған стандарт, техникалық бірлік, жұмыс стандарты, жұмыс үлгісі

      measurement equipment – измерительное оборудование – өлшеуіш жабдық

      industrial – производственный – өндірістік

      commercial – промышленный – өнеркәсіпті

      gauge block – мерная плитка – өлшегіш тақта

      measurement tools – мерный инструмент – өлшегіш жабдық

      master kilogram – эталонный килограмм – эталонды килограмм

      master – эталон – эталон

      platinum – iridium alloy – платино-иридиевый сплав – платин-иридті қорытпа

      to maintain – поддерживать, задавать – болысу, сүйеу

      international bureau of weights and measures – международное бюро весов и мер – халықаралық өлшем және салмақ бюросы

      cell electrochemical battery – солнечная электрохимическая батарея – күн электрохимиялық батареясы

      stability – постоянство – тұрақтылық, өзгермеушілік, бірқалыптылық

      precision – точность – дәлдік; бірдейлік

      Josephson junction – переход Джозефсона – Джозефсон өтуі (қосылған жері)

      output – выход – шығу; шығар есік

      distance – расстояние – қашықтық (ара); алыстық, шалғайлық

      light – свет – жарық to travel – проходить – жүріп өту мүмкіндігі; өткізгіштік шама

      approximation – приближенное значение – шамасында, шамамен

      national measuring laboratory – национальная измерительная лаборатория – ұлттық өлшеуіш зертханасы

      international prototype kilogram (IPK) – международный прототип кило-грамма – халықаралық килограмм прототипы

      to hold – фиксировать – жазып алу, белгілеп қою

      speed – скорость – шапшаңдық

      speed of light – скорость света – жарық жылдамдығы

      duration – длительность – ұзақтық, ұзындық

      machine shop – механический цех – механикалық цех

      measuring instruments – измерительные приборы – өлшуіш аспаптар

      certified reference material – аттестованный стандартный образец – мате-риалдың аттестациядан өткен стандарт үлгісі

      master standard – основной стандарт – негізгі стандарт

      fundamental – основной – негізгі, ең бастапқы

      technique – метод – техника, әдіс

      to disrupt – разрушать, подрывать, искажать – қирату, талқандау, бұзу

       Ex.1 read and translate the text

      What is standard?

      In the science of measurement, a standard is an object, system, or experiment that bears a defined relationship to a unit of measurement of a physical quantity. Standards are the fundamental reference for a sy stem of weights and measures, against which all other measuring devices are compared. Historical standards for length, volume, and mass were defined by many different authorities, which resulted in confusion and inaccuracy of measurements. Modern measurements are defined in relationship to internationally- standardized reference objects, which are used under carefully controlled laboratory conditions to define the units of length, mass, electrical potential, and other physical quantities.

      There is a three-level hierarchy of physical measurement standards. At the top of the tree are the master standards – these are known as primary standards. Primary standards are made to the highest metrological quality and are the realization of their unit of measure. Historically, units of measure were generally defined with reference to unique artifacts which were the legal basis of units of measure. A continuing trend in metrology is to eliminate as many as possible of the artifact standards and instead define practical units of measure in terms of