Վեհացում դեպի Մհեր. Арсен Суренович Казарян

>ժամը չի եկել, պտուղն հասած չէ:

      Հզոր ժայթքումով ճեղքելով կեղևն

      ցասումը սառում ու խոսք է դառնում,

      բայց ուզում եմ ես, որ շառաչելով՝

      նա անվերջ հոսի:

      Վանքերի ղողանջը չի լռում երբեք,

      ողբալով նրանց, ովքեր դեռ երեկ …

      Օ՜հ, ո՜չ, թող քարերը, քարերը խոսեն …

      և խոսում են նրանք լռությամբ մռայլ:

      Քարեր հարազատ, ո՞ր մեղքի համար

      հայրենիքը մեր դարձրին դժոխք,

      խաչեցին հավատը, իսկ մարդուն,

      Մարդո՜ւն …

      Ո՞ր մեղքի համար:

      Քարեր հարազատ, լռությամբ ձեր սուրբ

      տվեցիք դուք մեզ մխիթարություն,

      հասկացաք դուք մեզ, ցավեցիք դուք մեզ,

      չեղաք անտարբեր մարդկության նման,

      և համոզեցիք՝ սրտերը մարդկանց

      քար չեն, այլ սառույց, սառն ու սպիտակ:

      2

      Անծա՜յր անապատ,

      լերդացած արյան կտորները սև,

      քարերի նման փռվեցին գետնին,

      դարձնելով երկիրը մեր մեծ գերեզման,

      ու երկինքն ապշած քարացավ առմիշտ:

      3

      Գժվելով ցավից, ծաղրանքից վայրի,

      վախից, ամոթից ու ստորացումից,

      մի ազգ, մի ամբողջ ազգ էր կոտորվում,

      հոշոտվում էր ողջ աշխարհի առջև:

      Կանչում էին նրանք և հույսերն անհույս

      ուղղում էին նրանք միմիայն Աստծուն,

      և ձայները նրանց արնաքամ երկրում

      տարածվում էին ղողանջի նման:

      Մանուկներն անուժ և կանայք անզոր,

      վանքերում այրվող սերունդներն արու

      աղաչանքներով դիմեցին Աստծուն,

      բայց խուլ էր Աստված:

      Մարդիկ խենթացած՝ մահ էին փնտրում,

      մահն էր հանգրվան գեհենից ահեղ,

      և մահին խոնարհ իրենց իսկ ձեռքով

      նրան էին հանձնում միակ երեխուն:

      Օ՜հ, աշխարհ մարդկանց,

      արնոտ, արնածոր,

      գռեհիկ, անաստված, լպիրշ, բութ էակ:

      Հուսահատ մեր ձայնն ականջին քո մեծ

      չհասավ երբեք, լոկ մեզ խլացրեց:

      Արցունքները իմ միացնեմ ես նրանց

      արցունքի գետին,

      որ լցվում է լուռ

      ծովը մարդկության:

      Տեսնողները այն Դանթե չդառան՝

      լռեցին նրանք,

      կլռեմ և ես:

      4

      Անցնում են դարերը,

      վազում են դարերը,

      ցավի, դավերի, մտքի, տանջանքի,

      կսկիծի, սիրո, հիասթափության,

      ցանկությունների, կռվի, հավատքի,

      ջերմության, վեհի, փառասիրության,

      մթի ու լույսի, չարի ու հույսի:

      Անցնում են դարերը,

      մեր դարն էլ կանցնի՝

      միանալով նրանց:

      վերջ Ա մասի

      Մաս

      Բ

      1

      Անմարդ անապատը փռված էր անծայր,

      ձգվելով անհույս միջև հորիզոն,

      վերից գորշագույն տարածք էր իջնում,

      անամպ, անարև գորշագույն տարածք:

      Մի երգ էր հնչում՝ վշտոտ, դողդոջուն,

      քարերին նստած սևուկ Տիրամոր:

      Եվ սուրբ, և վշտոտ, և հավերժ ջահել,

      որ սպանված որդու սև սուգն էր տանում:

      Ոտքերը արնոտ քարերին դրած

      դանդաղ ճոճվելով երգում էր տխուր,

      աչքերը հառած մի անտես հեռու

      նա սուզվում էր իր մտքով այդ հեռուն:

      Կանգ էր առել ժամանակն ասես,

      և հավերժ ջահել մարմինը կնոջ,

      նրբագեղ, ճկուն և աստվածային

      քարին էր հենված,

      իսկ մազերը սև

      ուսերին, կրծքին փռվում էին լուռ:

      Շրթունքները գունատ շարժվում էին նուրբ

      և ձայնը վշտոտ՝ ալիքի նման

      շուրջն էր տարածվում:

      Երգը բնության, երգը Տիրամոր,

      միացած իրար մի վշտով անհուն,

      դառնում էին մեծ, երկրային մի Վիշտ:

      Օ՜հ, սուրբ Մարիա՜մ:

      Վիշտը մարդկության ծանր քարի պես

      քո սրտում կանգնեց:

      2

      Եվ մութն էր պատում ասես ամեն ինչ,

      ծանր լռությունը իջնում էր դանդաղ,

      պատերը խոնավ՝ աշխարհից կտրող,

      շունչն էին փչում՝ մռայլ և անձայն:

      Պատերը մեռնող զգացումների պես

      մի մոմի լույսի կարոտ էին զգում,

      թեթև շոյանքի և մի այլ խոսքի,

      որ սև մենության շղարշը քաշեր:

      3

      Մի