Przypisy
1
podostatkiem — wystarczająco dużo; dziś pisownia: pod dostatkiem.
2
niedziela przewodnia — druga niedziela po Wielkanocy.
3
snadno (a. snadnie; starop.) — łatwo.
4
pedogra (właśc. podagra) — choroba stawów nóg.
5
wyrazem — tymi słowami, niniejszym przyrzeczeniem.
6
żwawy — szybki; tu: ostry, dotkliwy.
7
winując się (daw.) — winiąc się, obwiniając się.
8
Liście żółkniało (daw.) — liście żółkły.
9
drzeń (starop.) — rdzeń.
10
psować (starop.) — psuć.
11
Na taki się koncept wzmogła — zdobyła się na taki pomysł.
12
więcierz — inaczej żak; specjalny rodzaj sieci do łowienia ryb rozpiętej na drewnianych obręczach i zakładanej w wodach stojących lub wolno płynących.
13
na strawę — na poszukiwanie pożywienia.
14
zelżyła — tu: zwolniła.
15
dialog — prosta forma sceniczna do poł. XVIII w. uprawiana w teatrach konwiktów zakonnych.
16
majster — tu: magister, mistrz w konwikcie zakonnym.
17
skory — szybki; skrzydły skory: szybki dzięki posiadanym skrzydłom.
18
Fedr (a. Fedrus, właśc. Phaedrus ok. 15 – ok. 50 r. n.e.) — autor poetyckich przekładów greckich bajek Ezopa na łacinę; bohaterem bajki analogicznej do tej jest zarówno u Ezopa, jak również w przekładzie Phaedrusa sójka.
19
Chłopcy (...) biegały (daw.) — dziś popr. chłopcy biegali.
20
czuwać — tu: czyhać, czatować.
21
fejerwerk (właśc. fajerwerk; z niem. Feuer: ogień) — sztuczne ognie dające różne efekty świetlne; w XVIII w. fajerwerki były bardzo częstym sposobem uświetniania uroczystości na dworach.
22
puszkarz — tu: specjalista wyrabiający i puszczający ognie sztuczne.
23
upominek — wspomnienie, upamiętnienie.
24
miałki — tu: płytki, ograniczony, powierzchowny.
25
niezręczny — tu: niekorzystny.
26
filozof — chodzi tu o uczonego w ogóle; opisana w bajce pracownia należała, jak sądzić można z wyposażenia, do alchemika, astronoma lub przyrodnika.
27
alembik — naczynie do destylacji płynów.
28
stósy — pochylonego „ó” użyto dla rymu.
29
nikczemny — tu: nędzny, mizerny.
30
wszystko posiadał — tu: posiadał całą wiedzę.
31
gęsi (...) Rzym uwolniły — Według podań staroitalskich podczas najazdu Gallów na Rzym (w IV w. p.n.e.) gęsi kapitolińskie poświęcone Junonie, w chwili gdy nieprzyjaciel skradał się pod mury twierdzy, obudziły krzykiem obrońców miasta przyczyniając się w ten sposób do jego uratowania.
32
z lasa (daw. forma D. lp.) — dziś popr.: z lasu.
33
Pilpaj (a. Bidpai) — filozof i pisarz bramiński, któremu przypisuje się autorstwo zbioru bajek zwierzęcych. W XII w. przełożono jego bajki na łacinę, a na początku XVIII w. na francuski. Bajka o gołębiach była bardzo popularna, o czym świadczą liczne przekłady m.in. Lafontaine’a, Trembeckiego, czy Niemcewicza.
34
odwiedzieć — zwiedzić.
35
okazalszy — tu: lepszy, korzystniejszy.
36
przydało się — przydarzyło się, przytrafiło.
37
nurzyć się — zanurzać się.
38
mieniać się — zamieniać się.
39
tuman — gęsta mgła, chmura.
40
gryźnie (forma 3 os. lp od czasownika: gryźć) — dziś popr.: ugryzie.
41
ladaco — byle co, byle jaki.
42
za czasem — po jakimś czasie.
