Мұсылманның адамгершілік қасиеттері. А. Б. Байзаков

idero

      Ғылыми редактор, дінтану ғылымдарының (PhD) докторы, Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университетінің оқытушысы Б. М. Манабаев.

      Рецензент, дінтану магистрі, М. Таттибаев.

      Қазақстан Республикасы Қоғамдық келісім комитеті бұл еңбекті исламтанушыларға, имамдарға, сондай-ақ ислам ахлақы мәселелеріне терең қызығушылық танытқан барлық жандарға арнайды.

      Рецензияның тіркеу нөмірі: №16-05-12/396, 13.03.2019 ж.

      КІРІСПЕ

      Иә, Аллаһым, мейірімді әрі кешірімді Раббым! Сен – барлық мұсылмандардың үмітісің. Өз Қасиетті Кітабында былай деп баяндадың: «Егер Аллаһ сіздерге көмектессе, онда сіздерді жеңетін ешкім болмайды» (Сүре Мұхаммед, аят 7). Асыл Пайғамбарымыз Мұхаммед, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, арқылы бізге жеткен Ислам діні – адамзаттың бақытына жол ашқан, жүректерді нұрландырған асыл бағыт. Оның үмбеті болу – өмірдегі ең жоғары мәртебе, ең үлкен жетістік.

      Иә, Аллаһым, Раббым! Соңғы Пайғамбарға, оның отбасы мүшелеріне, сахабаларына, барша пайғамбарларға, оларға ерген мумин мұсылмандарға өзіңнің шексіз мейіріміңді жаудыра гөр. Жүрегімізді иман нұрымен нұрландыр, бізді тура жолдан адастырмай, иманымызды күшейт.

      Алла Тағала бізге әрқашан хақ жолында жүруге және екі дүниенің бақытын нәсіп еткей.

      Құрметті оқырмандар, бұл кітап сіздерге Исламның рухани құндылықтарына жол ашып, иман, ізгілік, әділеттілік сияқты терең мәндерге үңілулеріңізге мүмкіндік береді. Бұл еңбек – адам жанының байлығын арттыратын, өзін-өзі тану мен қоғамның үйлесімді дамуына үлес қосатын құнды нұсқаулық. Ислам дінінің адам өміріндегі орны мен рөлін түсіну арқылы сіз өмір жолында үнемі серік болатын рухани бағдар табасыз.

      Құрметпен, кітап құрастырушылар: А.Б.Байзаков, Ж. Х. Рахымбай.

      Үй

      Ислам діні адам мен қоршаған ортаның тазалығына ерекше назар аударады. Пайғамбарымыз Мұхаммедтің, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, хадисінде: «Алла Тағала әсемдікті жақсы көреді, сондықтан біз де осыған ұмтылуымыз керек. Ол жомарттықты жақсы көреді, біз де жомарт болуымыз керек. Ол тазалықты жақсы көреді, сондықтан үйіміз бен маңайымызды таза ұстауымыз керек», – деп, адамды асыл қасиеттерге жетелеген (Тирмизи, Әдеп 4). Мұсылман үшін атаулы ұғым – иманның бір бөлігі, рухани тазалықтың маңызды көрсеткіші.

      Имам Муслим жеткізген хадисте: «Тазалық – иманның жартысы» делінген. Әрбір мұсылман оған ерекше мән беріп, оны өзінің күнделікті өмірінің ажырамас бөлігі ретінде қабылдайды. Сүйікті Пайғамбарымыз Мұхаммед, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, былай деген: «Киімдеріңізді және аяқ жапқыштарыңызды тазалаңыздар, ұқыпты әрі таза болыңыздар, осылайша сіздерді адамдар арасында оңай ажыратуға болады» (Имам Абу Давуд).

      Үйді таза ұстау – әйелдердің басты міндеті. Ол отбасының ошағының сақшысы, сол үйдің жылуы мен жарығын сақтаушы. Оның қамқорлығы мен махаббатының арқасында үй – Алланың қалауымен тыныштық пен береке орнайтын мекенге айналады. Бақытты күйеу – бұл тағдыр сыйының қадірін білетін, әйелінің күш-қуатын бағалай білетін адам.

      Біздің киімдеріміз, төсек-орнымыз, жамылғыларымыз және басқа да заттарымыз әрдайым таза болуы керек. Әр заттың өз орны болса, үйімізде тәртіп орнап, өміріміздің жеңіл әрі ыңғайлы болуына септігін тигізеді. Арнайы жамылғылар, қораптар мен сақтау құралдары, маникюр және педикюр құралдары, аспаптар сияқты әрбір затқа арналған орын болуы керек. Егер әр зат өз орнына қойылса, ол әрқашан қол астында болады, бұл өз кезегінде уақытты үнемдеп, заттардың жақсы жағдайда сақталуына мүмкіндік береді. Ұқыпты адам ешқашан қолындағы затты жай тастамайды: ол оны өз орнына қояды, себебі тазалық – бұл тек сыртқы көрініс емес, адам бойындағы тәртіп пен мәнділіктің көрінісі.

      Үй тағамы

      Тамақ – тіршіліктің негізі, адамзаттың өмір сүруінің басты тірегі. Ол тек дененің қажетті құрылыс материалдарымен қамтамасыз етіп қана қоймай, оның өсіп-өркендеуіне, дамуында серпін беретін қуат көзіне айналады. Оның адам ағзасына әсері шексіз; ол бізге күш-қуат беріп, күнделікті тіршілігімізді жеңілдетіп, әл-ауқатымызды арттырады. Әрбір жұтқан астың артында терең мағына мен ақыл жатыр, себебі сол арқылы адам рухани да байиды, өзінің ішкі әлеміне үңіліп, жаңа мүмкіндіктерге жол ашады.

      Ислам діні бойынша тамақ ішу әдебі

      «Әй, пайғамбарлар! Алла тағала рұқсат еткен нәрселерден жеп, ізгі амалдар жасаңыздар. Шын мәнінде, Мен сіздердің әрбір істеріңізді білемін», – деп Құран Кәрімде адамзатқа айқын әрі мәңгілік жол көрсетілген. Алла Тағала бізді тек халал нәрселермен тамақтануға шақыра отырып, әр ісімізде адалдық пен тазалықты талап етеді.

      «Әй, адамдар! Аллаһ – шексіз мейірімді, тек игі істерді қабылдайды», – дейді тағы да Құран Кәрімде. Тамақтанар алдында «Бисмиллаһ» деп бастау – бұл иманның ең таза белгісі. Алладан береке тілеу, ізгі амалдарға бастайды. Пайғамбарымыз Мұхаммед, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, бірде, аз ғана азықпен отырған сахабаны көріп, оны өз үйіне шақырады. Сол кезде, бір ғажап жағдай орын алады – азықтың аздығына қарамастан,