Kahvehane hikayeleri. Allan Ramsay

veriyordu: “Beni uzaklara bir rüya gönderdi, geriye de bir rüya getirdi.”

      Ve komşular da şöyle diyordu: “Çok mübarek adammış bizim hurdacı.”

      Bir gece Hacı Ahmet yardımsever bir komşudan temin ettiği kazma ve kürekle bahçesindeki ağaca gitti. Kısa bir süre kazdıktan sonra, içinde altın, gümüş ve çok değerli mücevherlerin olduğu ağır bir sandık çıktı ortaya. Hacı Ahmet sandığı tekrar yerine yerleştirdi, üzerini kapattı ve Allah’ın kadınları, özellikle de kendi karısını dili ve saçı uzun, ama aklı kısa yarattığına hayıflanarak yatağına döndü. “Heyhat!” diye düşündü, “Karıma anlatırsam, sır saklamak kadınların doğasına aykırı olduğu için, soygun yaptım diye asarlar beni.” Bu yüzden, karısının onunla birlikte katlandığı meşakkat ve zorluk dolu yılları düşündüğünde daha cömert davrandı ve karısının diğer kadınlar arasında bir istisna olup olmadığını denemeye karar verdi. Kim bilir, belki de sırrı saklardı. Onu sınamak için kendisine de, hazineye de risk oluşturmayacak bir plan hazırladı.

      Yatağından çıkıp, dışarı gitti ve bir yumurta satın aldı, buldu veya çaldı, her neyse… Bu yumurtayı ertesi sabah karısına gösterdi ve ona şöyle dedi:

      “Eyvah! Galiba ben diğer erkekler gibi değilim, baksana bu yumurtayı gece yumurtlamışım! Ah karıcığım, eğer komşular bunu duyarlarsa yıllardır acı çeken kocan Hacı Ahmet falakaya yatırılır, iple boğulur veya yakılarak öldürülür. Ah, ölüyorum galiba!”

      Ve Hacı Ahmet başka tek kelime etmeden karısının başka birçok konuda olduğu gibi bu konuda da bir istisna olup olmadığını merak ederek omzunda bir çuvalla, eskimiş at, öküz ve eşek nallarını toplamak için çıkıp gitti.

      Akşamleyin, bulduklarını sırtlanmış, evine yaklaşırken mübarek bir adam olarak bilinen, Hacı Ahmet diye birinin insanlık tarihinde ve hatta tavukluk tarihinde de görülmemiş bir şey yaparak bir gecede on iki yumurta birden yumurtladığı yönündeki dedikoduları duydu.

      Eklemeye gerek yok, Hacı Ahmet hazineden karısına hiç söz etmedi, ama her gün çuvalıyla demir ve cüruf toplamak için dışarıya çıktı ve topladıklarını akşamları karısıyla birlikte her ayıklayışında bazen bir altın, bazen bir gümüş, en sonunda da kocaman bir değerli taş buldu.

      ÇAPKIN HALİD NASIL BAŞKOMİSER OLDU?

      Yıllar önce Balat’ta Çapkın Halid ve Piç Osman adlarında iki serseri yaşardı. Bu berduşlar hayatlarını kendi akıllarıyla ve de komşularının zararına yaşayıp giderdi. Fakat her zaman gittikçe artan ekmek ve içki masrafları için de dert yanmaktaydılar. Kendi çevrelerinde birkaç numara çevirdiler, ama pek işe yaramadı ve neredeyse umutlarını yitirmişlerdi ki Çapkın Halid’in aklına başarı şansı epey yüksekmiş gibi görünen bir fikir geldi. Halid Balat’ın artık bittiğini ve hayatlarını kazanmak için başka bir yere gitmeleri gerektiğini en iyi ahbabı Osman’a anlattı. Halid’in planı İstanbul’a8

      1

      Bu yazının yazılmasında Ahmet Yaşar’ın Osmanlı Şehir Mekanları: Kahvehane Literatürü ve Lütfü Tınç’ın Osmanlı’da Kahvehane Kültürü adlı yazılarından yararlanılmıştır.

      2

      O zamanın Batılılarının İstanbul’a verdiği ad. (ç.n.)

      3

      Yazarın burada “kum” dediği, yazılmış yazıların mürekkebini kurutmak için üzerine dökülen ve çok ince, renkli bir kum olan “rıh” olmalı. (ç.n.)

      4

      Çubuk: Tütün içmek için kullanılan uzun ağızlık. (ç.n.)

      5

      “Harem” burada, “eski evlerde yabancı erkeklerin girmesine izin verilmeyen yer” anlamında kullanılmaktadır. (ç.n.)

      6

      O zaman bankalar bilinmediği için halk parasını ya bir yere gömer ya da çok güvendiği birilerine emanet ederdi. (ç.n.)

      7

      Yazarın burada kastettiği “lokma” olmalı. (ç.n.)

      8

      O dönemlerde “İstanbul” diye anılan yer, Topkapı Sarayı ve civarı olarak tanımlayacağımız bölgedir.

8

O dönemlerde “İstanbul” diye anılan yer, Topkapı Sarayı ve civarı olarak tanımlayacağımız bölgedir.