Юз йиллик қотиллик қиссаси. Хуршид Дўстмуҳаммад

олдини олиш мумкинмиди?

      Қатл ҳақидаги хабар нима сабабдан орадан бир йил ўтгачгина, Самарқандга етиб келди?

      Унинг ўлими бунчалик сир сақланиши сабаби нимада?..

      Темур мақоланинг охирида келтирилган муаллифнинг исм-шарифини йирик ҳарфларда ёзиб қўйди: “Поён Равшанов”. Сўнг иккинчи мақоланинг муаллифи Ҳалим Сайидни, унинг “Беҳбудийни қатл этган ким?” мақоласи сарлавҳасини ёзди.

      – 4 –

      Эрталаб ишга ўз вақтида келган Темур нима билан машғул бўлишни билмай, дераза ёнига бориб, ўйга толди. Хаёл олиб қочиб, ҳамхонасининг кириб келганини ҳам сезмади.

      – Ҳа, коллега, – деди унинг кўнглига қўл солмоқ ниятида гап бошлаб, Эрик ака. Аслида, Темурнинг назарида у ҳам бадқовоқлар тоифасидан, лекин чамаси янги ёш кадрнинг Ҳидой командирга яқинлик жойи борлигини, ё бўлмаса яқинда бандаликни бажо келтирган Содир Нажимнинг ўғли эканлигидан хабардор албатта, шулар боис, ҳали бирон марта унга малол келадиган муомала қилмади, аксинча, эътибор кўрсатмоқда, кўнглига қарамоқда, маслаҳатини аямапти. – Эрталабдан қандай хаёл опқочди?

      Темур ортига ўгирилиб, салом берди, бориб, ўзидан бир неча ёш катта бўлган Эрик ака билан қўл олишиб кўришди. Шунга қарамай, у ҳамон хаёллари исканжасидан чиқиб кетмагани кейинги саволидан сезилди.

      – Бу ерда кутубхона борми?

      Эрик ака хохолаб кулиб юборишига сал қолди. Столи жавонидан ниманидир излай туриб, пича жиддийлашди.

      – Университетни соғиндингми, дейман?

      – Йў-ўқ, – деди Темур, – бир-икки китоб кўришга тўғри келяпти, шунга…

      – Биззи “контора”га ҳеч ким китоб ўқиш ниятида кемайди. Билдингми? Зарил бўлса, бор, Чорсу бозорининг ичида жонон кутубхона бор, китоб тўлиб-тошиб кетган, ўша ёққа бор. Мудири – Вазира опа. Тилла аёл. Мендан салом айт, сўраганингни муҳайё қилади. Хизмат юзасидан керак бўлса, бемалол бориб келавер. Бу ердагилар истаб қолишса, мен айтиб қўяман.

      Темур енгил тортди, узун-узун киприкларини пирпиратиб, Эрик акага миннатдорлик билдирмоқчи эди, тажрибали изқувар гапининг давомини айтди:

      – Гувоҳларни чақиртирганман, ўшаларнинг суҳбатини олай, сенинг ёнингда уларни сайратиш ноқулай… Шунинг учун боравер, жиян.

      Темур беихтиёр сўраб юборди:

      – Гувоҳлар қайси иш бўйича, Эрик ака?

      Ҳамхонаси дарҳол жавоб қайтармади, бу даргоҳда бундай маълумотлар сўралмайди, савол эса жавобсиз қолдирилади, демоқчи эди-ю, “контора”нинг ҳавосини олиб улгурмаган ёш ҳамкасбининг сазасини ўлдирмаслик учун, овозини пастлатиб, шивирлади:

      – Чорсу бозорига тирикчилик ниятида келган икки деҳқон ғойиб бўлган, еру кўкда йўқ, ўша иш юзасидан…

      Темур ичида Эрик акага ҳаваси келди. Мана буни жиноят изини топиш йўлидаги изқуварлик деса, арзийди. Бу эса юз йил бурунги қотиллик тафсилотини ўрганмоқчи. Юз йиллик!.. Кимни сўроқ қилади, қилганда нимага, қайси жумбоққа аниқлик киритади? Аниқлаган тақдирида, жиноятчининг тумшуғидан ип ўтказиб тутиб келадими? Ҳибсга ташлайдими?.. Курсдош-сабоқдош ўртоқлари хабар топишмаса бўлгани! Кулги-мазахнинг остида қолиб кетади, Темур!

      У