Yay səhəri. Аббас Сиххат

105

      Gər yox isə sevməli rəngim mənim,

      Şux deyildirsə də həngim mənim,

      Ətrim uzaqdan bürüyür aləmi,

      Valehü heyran eləyir adəmi.

      Xalq deyər çün hamı şəbbu mənə,

      Fəxr üçün, əlbəttə, yetər bu mənə.

      Mən üməralar106 bağının malıyam,

      Güllər arasında tamaşalıyam.

      KÜÇƏ UŞAĞI

      Görsəm, çamırlı bir küçədə oynayır haçaq,

      Çılpaq, ayaqyalın, başaçıq bir dəcəl uşaq,

      Adət edib söyüşməyi, daim savaşmağı,

      İt qovmağı, daş atmağı, xalqa sataşmağı,

      Əxlaqı pozuq107, adəti pis, pasibanı108 yox,

      Qəlbim yanar ona, deyərəm: “Ay yazıq çocuq,

      Sən sevgili vətənciyimin gül fidanısan,

      Sən bir gözəlcə qönçəsən, amma yabanısan.

      Zənnim budur, dilənçilik eylər anan sənin,

      Zindanlar içrə can çürüdür həm atan sənin.

      Sən gözləmirmisən yaşamaqdan çox il hələ?

      Zülmətli yollar içrə gəzirsən neçün belə?

      Yavrum, quzum, bahari-həyatın nə cür olar?

      Çapqınçılıq, səfahətü fisqü fücur109 olar.

      Kəsbin110 yox, üsrət111 ilə keçər çox məişətin,

      Bilməm ki, fəhləlikdə yetər vəqti-rehlətin112,

      Ya xəstəxanə içrə, ya küncündə zindanın,

      Yainki dəzgahlar dalısında çıxar canın?

      Ox, yavrum, anlasaydı bu gün millətin sənin,

      Bilsəydi layiqincə əgər qiymətin sənin,

      Cantək basardı bağrına, eylərdi tərbiyət,

      Olmazdı razı puç olasan böylə bicəhət.

      Əsbabi113-fəxr olmuş ikən sən də millətə,

      Min dürlü faidə yetirərdin cəmaətə.

      İLK BAHAR

      Gəldi martın doqquzu,

      Bayram etdik novruzu.

      Qar əridi, yox oldu.

      Çaylarda su çox oldu.

      Dağlar, çöllər dişərdi114,

      Novruzgülü göyərdi.

      Gecə-gündüz tənləşir,

      Hava hərdən çənləşir.

      Dağa qalxır dumanlar,

      Tez-tez yağır leysanlar.

      Yüngül, sərin meh əsir,

      Yağmuru birdən kəsir.

      Aralanır buludlar,

      Təravətlənir otlar.

      Düşür günün ziyası,

      Artır yazın səfası.

      Göy üzündə bir qəşəng,

      Tağ görünür yeddi rəng.

      Gözəl qövsi-qüzehlər,

      1

      Xəlaiq – burada: bütün canlılar

      2

      Şükufə – açılmış gül, çiçək

      3

      Mayıs – may ayı

      4

      Təmuz – iyul ayı

      5

      Ziyad – artıq

      6

      Şüru – işə başlama

      7

      Savılmaq – sovulmaq sözünün təhrif olunmuş forması, mənası hansısa bitkinin mövsümünün bitməsi, həmin meyvənin, və ya tərəvəzin qurtarması

      8

      Qəryə – böyük kənd, kiçik şəhər

      9

      Güşad – genişlik, açıqlıq

      10

      Məlul – bezmiş; kədərli, qəmli

      11

      Nırx – ən zəruri ehtiyacları təmin edən mallara hökumət orqanları tərəfindən qoyulan qiymət

      12

      Uyku – yuxu

      13

      Dar – ev, bina; məkan, yer

      14

      Mədyun – minnətdar

      15

      Asar – əsərlər; hadisələr

      16

      Sur – şəhər divarı, qala divarı

      17

      Mübhəm – qeyri-müəyyən, aydın olmayan

      18

      Nümüvv – böyümə, yetişmə, inkişaf etmə

106

Üməra – əmirlər, hakimlər, əyanlar

107

Pozuq – pozulmuş

108

Pasiban – gözətçi, qarovulçu

109

Fisqü ficur – əxlaqsızlıq

110

Kəsb – qazanma, əldə etmə

111

Üsrət – çətinlik, zəhmət; sıxıntı, ehtiyac

112

Rehlət – ölüm, vəfat

113

Əsbab – səbəblər, vasitələr

114

Dişərmək – cücərmək, çıxmaq