Mənim Universitetlərim. Максим Горький

mənim şapkam hanı? Tez ol şapkanı ver, yoxsa donaram! Tez ol!

      Qarın içindən şapkanı tapıb üstünü çırpdım, sonra isə onu sahibinin başına keçirdim. Lakin o, şapkanı başından çıxarıb əlində yelləyərək:

      – Rədd ol buradan! – deyə bağırdı.

      Sonra qəfildən irəli atıldı və qaranlıqda yox oldu. Mən yoluma davam etdim. Bir qədər sonra həmin adam yenidən qarşıma çıxdı. Bu dəfə o, fənəri sönmüş dirəyi qucaqlayaraq dayanmışdı, yalvarış dolu səslə deyirdi:

      – Lena, məhv oluram… Ah, Lena…

      Aydın görünürdü ki, adam sərxoşdur. Əgər mən onu küçədə qoyub getsəydim, güman ki, soyuqda qalıb donacaqdı. Ondan harada yaşadığını soruşdum.

      – Bu hansı küçədir? – deyə adam ağlamsına-ağlamsına qışqırdı. – Mən hara gedəcəyimi bilmirəm.

      İşi belə görüb qolumu onun belinə doladım və sürüyüb-aparmağa başladım. Yol uzunu ondan elə hey harada yaşadığını soruşur, qaldığı evi xatırlayacağına ümid edirdim. Nəhayət, o qəfildən diksinərək cavab verdi:

      – Bulakda oluram! Bəli, Bulakda… Orada hamam var, ev də onun yaxınlığındadır.

      Adını hələ də öyrənə bilmədiyim bu adam ayağı dolaşa-dolaşa yeriyir, ona görə mənim getməyimə də mane olurdu. Dişləri bir-birinə dəyir, hiss olunurdu ki, əməllicə üşüyür.

      Bulaka gəlib çatdıqda mən böyük çətinliklə ondan qaldığı evin yerini dəqiq öyrənə bildim. Axır ki, bir həyətin dal tərəfində qar yığını içində gizlənmiş balaca bir binanın dəhlizinə daxil olduq. O, əliylə divarı yoxlayıb qapını tapdı. Sonra isə ehtiyatla qapını döyüb fısıldadı:

      – Şşş! Yavaş…

      Qapını əlində yanan şam tutmuş bir qadın açdı. O heç nə demədən bizə yol verərək səssizcə kənara çəkildi.

      Mən qadına dedim ki, böyük ehtimalla bu adamın əlləri donub, odur ki indi onu tez soyundurub yorğan-döşəyə salmaq lazımdır.

      – Doğrudan? – deyə qadın təravətli bir səslə soruşdu.

      – Əllərini də soyuq suya salmaq lazımdır.

      Qadın heç bir söz demədən evin küncünü göstərdi: orada molbert[13] üzərində çay və ağacların təsvir olunduğu lövhə vardı.

      Qadının mənə oranı göstərməsinin səbəbini başa düşmədim. Soruşmağa isə nədənsə ürək eləmədim. Eləcə heyrətlə qadının qəribə, donuq sifətinə baxdım.

      Примечания

      1

      Kazan – Rusiya Federasiyasında şəhər, Tatarıstan Respublikasının paytaxtı

      2

      Volqa – Rusiyanın Avropa hissəsində çay

      3

      Qraf Monte Kristo – Aleksandr Dümanın 1844–46-cı illərdə yazmış olduğu roman

      4

      Seeminarist – seminariya tələbəsi

      5

      Evklid – qədim yunan riyaziyyatçısı

      6

      Korrektor – mətndəki orfoqrafik və qrammatik səhvləri aşkar edərək düzəldən mütəxəssis

      7

      Girvənkə – 400 qrama bərabər köhnə ağırlıq ölçüsü

      8

      Furajka – qabaq tərəfində günlüyü olan baş geyimi

      9

      Barj – yastıdibli, enli, adətən, yedəkdə aparılan böyük yük gəmisi

      10

      Brezent – sukeçirməyən qalın parça

      11

      İkona – xristianlıqda İsa peyğəmbərin, Məryəm ananın və digər müqəddəslərin təsvirini verən boyakarlıq əsəri; dini sitayiş obyekti

      12

      Pasxa bayramı – yəhudilərin və xristian xalqlarının dini bayramı

      13

      Molbert – rəssamın şəkil üzərində işləməsi üçün lazım olan üç və ya dördayaqlı dayaq; rəssam dəzgahı

13

Molbert – rəssamın şəkil üzərində işləməsi üçün lazım olan üç və ya dördayaqlı dayaq; rəssam dəzgahı