Название | Heraklın on iki qoçaqlığı |
---|---|
Автор произведения | Группа авторов |
Жанр | |
Серия | Dünya ədəbiyyatından seçmələr |
Издательство | |
Год выпуска | 0 |
isbn | 9789952240641 |
Herakl dostu ilə razılaşdı; günahı yalnız ədalətli cəza ilə yumaq olardı. Vicdanını sakitləşdirməyin yeganə yolu bu idi.
Herakl dostundan ayrılıb Delfaya gəldi. Kahinlər ona dedilər ki, ilahların buyuruğuna görə Herakl özündən bir saat əvvəl doğulmuş Arqos hökmdarı Evrisfeyin yanına gedib ona nökərçilik etməlidir. Evrisfeyin bütün əmrlərini yerinə yetirməlidir. Əgər bunu etsə, ilahlar Heraklın günahından keçərlər.
İlahların qərarı Heraklı qəzəbləndirdi. O həmişə Evrisfeyin qorxaqlığına gülər, onu ələ salardı. Onun bu cılız adamdan zəhləsi gedirdi. Ancaq başqa əlacı yox idi. Özünə layiq bilmədiyi bir adama nökərçilik etmək Herakl üçün çox ağır olsa da, bunu etməli idi. Öz uşaqlarını öldürdüyü üçün ilahların ona verdikləri bu ağır cəzaya boyun əyməli idi. "Nə olar ki, – deyə o öz-özünə fikirləşdi. – Günah mənim özümdədir, bu ağır cinayəti mən törətmişəm. Şükür etməliyəm ki, ilahlar bu böyük günahı üzərimdən götürmək üçün mənə imkan verirlər".
Böyük qəhrəmanlar kimi Herakl da bütün ömrü boyu zavallı insanları müdafiə etməyə, zəifləri qorumağa söz verdi. Bəlkə, onda günahı bağışlanardı. Bu fikirlərlə yola düşən Herakl çox keçmədən gəlib Arqos şəhərinə çatdı.
Evrisfey Heraklın gəlişindən xəbər tutub həm sevindi, həm də möhkəm qorxdu. Bir tərəfdən ilahların belə bir qəhrəmanı onun yanına nökər göndərməsi Evrisfeyə xoş gəlirdi, o biri tərəfədən isə Heraklın onu öldürüb Arqos səltənətini öz əlinə keçirəcəyindən qorxurdu. Evrisfey qorxusundan Heraklı qarşılamağa belə çıxmadı. Ona astanada gözləməyi əmr etdi, özü isə yatağına girib fikirləşməyə başladı. O, Heraklı elə bir yerə göndərmək istəyirdi ki, özü ad qazansın, Herakl isə həlak olsun. Dərin fikrə qərq olmuş Evrisfeyi yuxu apardı. İlahə Hera onun yuxusuna girib məsləhət gördü ki, Heraklı qorxunc Nemey şirini ovlamağa göndərsin.
Yuxudan sevincək ayılan Evrisfey Heraklı çağırtdırıb Nemey şirini öldürməyi ona əmr etdi. Arqos hökmdarı belə bir ağıllı tədbir tökdüyü üçün bütün günü özündən razı halda gəzdi.
Bax beləcə, ilahların hökmü ilə bəzən ağıllı və cəsur adamlar zalım və dövlətli axmaqlara tabe olurlar. Əslində, Evrisfey kimi qorxaq və cılız adamlar yaddaşlarda qalmağa layiq deyillər. Onları yalnız Herakl kimi qəhrəmanlara görə xatırlayırlar.
Evrisfey Heraklı çağırtdırıb Nemey şirini öldürməyi ona əmr etdi.
BİRİNCİ QOÇAQLIQ
HERAKLIN NEMEY ŞİRİNİ ÖLDÜRMƏSİ
Nemey şiri adi şir deyildi, bədheybət, nəhəng, sehrli bir yırtıcı idi. Bu şir Kleana kəndinin yaxınlığında, Nemey dərəsində yaşayırdı. O tez-tez ətrafdakı kəndlərə hücum edir, hamını vahimə içində saxlayırdı.
Herakl cəsur olduğu qədər də ehtiyatlı və tədbirli idi. O, birbaşa şirin üstünə getmədi, əvvəlcə yerli əhalidən bu vəhşi heyvan barədə məlumat toplamaq qərarına gəldi. Bu məqsədlə Kleana kəndinə gəlib çıxmış Herakl kəndin kənarındakı bir daxmanın qapısını döydü.
Bu yoxsul evdə Molarx adlı bir kəndli yaşayırdı. Herakl gecəni onun yanında qaldı. Mehriban insan olan Molarx şam üçün saxladığı bir parça boyat çörəyi və bir fincan turş şərabı ortaya qoydu. Onlar birlikdə şam etdilər. İri cüssəli cəsur cəngavərin bu yerlərə hansı məqsədlə gəldiyini eşidəndə Molarxı elə bil ildırım vurdu, nitqi qurudu. Qorxudan rəngi ağappaq ağarmış kəndli Heraklın qarşısında diz çöküb ona yalvarmağa başladı:
– Ey igid, gəl sən bu fikirdən əl çək. Bu şir çox güclü və qorxunc bir heyvandır. Onun dərisi daşdan da bərkdir. O, yekə çay daşlarını ağzına salıb asanlıqla gəmirir.
Molarx onu da dedi ki, bu qorxunc şir çox dərin, zil qaranlıq bir mağarada yaşayır, üstəlik də bu mağara tilsimlidir; nə qədər ki şir mağaradadır, ona nə nizə, nə qılınc, nə də ox batmır…
Molarx əmin idi ki, Nemey şirini öldürmək istəyən Herakl, əslində, özü ölümə gedir. Bu cavan cəngavərə yazığı gəldiyindən Molarx onu fikrindən daşındırmağa çalışırdı. Ancaq görəndə ki, Herakl öz niyyətindən dönmək fikrində deyil, ev sahibi kədərli-kədərli dedi:
– Ey cəngavər, bir halda ki, mənimlə razılaşmırsan, onda dinlə, gör nə deyirəm! Bu gün kəndimizin camaatı böyük Zevsə qurbanlar kəsəcək. İstəyirsənsə, mən də qurban kəsim ki, Zevs səni bu qorxunc heyvandan hifz etsin.
Herakl bu sözlərə gülümsəyərək cavab verdi:
– Molarx, sən çox yaxşı adamsan. Amma səbir elə, qurbanını mən Nemey şirini öldürdükdən sonra kəsərsən. Otuz gün məni gözlə. Əgər bu müddət ərzində mən şirin dərisini gətirsəm, uğurlu ov üçün birlikdə Zevsə şükürlər edərik. Otuzuncu gün gəlib çıxmasam, onda bil ki ölmüşəm və mənim üçün yas saxlayıb dua et.
Herakl bu sözləri deyib ayağa qalxdı, öz polad dəbilqəsini başına qoydu, qılıncını bağladı və xudahafizləşib daxmadan çıxdı.
Molarx onu astanaya qədər ötürdü. O, uzun müddət qapıda durub qəmli-qəmli başını buladı. Dünya görmüş qoca bu igid qonağını bir daha görməyəcəyinə əmin idi.
Molarx iyirmi doqquz gün iztirab içərisində gözünü Heraklın getdiyi yola dikdi. Qoca kəndli hər gün səhər açılandan gecə düşənədək astanada oturub Heraklın yolunu gözləyirdi. Amma qorxmaz qəhrəman təhlükəli səfərdən dönmürdü ki, dönmürdü.
Nəhayət, otuzuncu gün gəlib yetişdi. Gün keçdi, axşam oldu, amma Herakldan soraq çıxmadı. Molarx yəqin etdi ki, qonağı Nemey şirinə yem olub. Əlacı kəsilmiş kişi əllərini yudu və sözləşdikləri kimi, həlak olmuş qəhrəman üçün qurban kəsməyə hazırlaşdı. Elə bu zaman qapı bərkdən döyüldü. Molarx gələn adamın Herakl olduğunu düşünüb sevinc içində qapıya doğru qaçdı. İçəriyə Molarxın tanımadığı yad bir adam girdi. Naməlum qonağın əynində qara rəngli ağır bürüncək, başında isə qəribə dəbilqə vardı. Saçları çiyinlərinə tökülmüş sıx saqqallı yad adam xırıltılı və kobud səslə dedi:
– Əgər Molarx sənsənsə, hələ qurban kəsmə, çünki Herakldan sənə xəbər gətirmişəm.
Molarx bu adamın qara bürüncəyinə və topa saqqalına baxıb düşündü ki, bu qəfil qonaq, yəqin, meşə ilahının özüdür. Qorxudan Molarxın dili tutuldu, heysiz halda səndələ çökdü. Yerində quruyub dəhşətli qonağı dinləməyə hazırlaşdı.
Qonaq öz nəhəng bədənilə ocağın qabağını kəsərək daxmanı qaranlığa qərq etmişdi. Molarx onun üzünü yaxşı görə bilmirdi, çox yaxın durmağa da cəsarəti çatmırdı.
Sükutu qonağın qorxunc səsi pozdu:
– Herakl sənin yanından gedəndən bir az sonra gecənin qaranlığına düşdü. O tez-tez arxaya boylanırdı, qorxurdu ki, Nemey şiri kolların içindən sıçrayıb arxadan onun üzərinə atılsın…
Qonağın