Şirürəkli Riçard. Александр Грановский

də yubadırdı. Üstəlik, hamını aldatmağa öyrəşdiyindən, heç kimə etibarı yox idi, kimsəyə güvənmir, bel bağlamırdı, axırda isə o öz oyunlarının içində özü dolaşıb qaldı…

      II Henrinin ölümü

      1188-ci il noyabrın 18-də baş tutan görüşdə təzədən dostlaşan II Filiplə Riçard birlikdə II Henrinin yanına gəldilər. Bu dəfə danışıqlar üç gün davam etdi. Fransa kralı tələb etdi ki, Riçard dərhal Alisa ilə evlənsin və İngiltərədəki, eləcə də materikdəki bütün baronlar Riçarda sədaqət andı içsinlər. II Henri bu tələbi yerinə yetirməkdən yenə, özüq də bu dəfə lap açıq şəkildə imtina elədi: «Mən bu gün bununla razılaşmağa hazır deyiləm».

      «Ağlıma sığışdıra bilmədiyim həqiqət indi mənə gün kimi aydındır!» – Riçard atasının cavabını eşidincə qışqırdı. Sonra da qılınc bağlanmış qurşağını açıb II Filipin qarşısında diz çökdü və ona sədaqət andı içdi. Söz verdi ki, atasından başqa, Filipin bütün düşmənlərinə qarşı onunla birgə mübarizə aparacaq!

      Bu o demək idi ki, atası istəməsə belə, Riçard özünü II Henrinin varisi elan edir. II Filipin sədaqət andını qəbul etməsi isə fransız kralının onu növbəti ingilis hökmdarı olaraq qəbul eləməsinə işarə idi. Riçard eyni zamanda atasına verdiyi sədaqət andını pozur və ona açıq-aşkar müharibə elan edirdi. Baş verənlərdən sarsılan II Henri 1189-cu il yanvarın ortalarında keçiriləcək növbəti görüşə qədər sülhün qorunması təklifi ilə razılaşdı və sarayına qayıtdı. O, Milad bayramını İoanla birlikdə keçirdi. Baronların çoxu ingilis kralının təşkil etdiyi bayram mərasiminə qatılmadılar. Bununla onlar artıq Riçard və II Filipin tərəfində olduqlarını göstərdilər.

      1

      Qaskoniya – Fransada baskların tarixi yaşayış məskəni olmuş bölgə. Basklar hazırda İspaniyanın şimalında və Fransanın cənub qərbindəki muxtar bölgədə yaşayan qədim xalqdır (red.).

      2

      Səlib yürüşləri – 1096 –1270-ci illərdə Fələstindəki müqəddəs yerləri müsəlmanların hakimiyyətindən azad etmək pərdəsi altında Qərbi Avropa feodallarının Yaxın Şərqə işğalçılıq yürüşləri. Təqribən 200 il ərzində Yaxın Şərqə 8 böyük və çoxlu sayda xırda yürüşlər təşkil olunub. 1095-ci ildə papa II Urbanın elan etdiyi I Səlib yürüşü (1096 –1099) 1099-cu ildə Qüdsün tutulması və burada Qüds krallığının yaradılması ilə nəticələnib. II (1147–1149) və III (1189–1192) Səlib yürüşləri nəticəsiz bitib. 1199-cu ildə papa III İnnokenti tərəfindən elan olunmuş IV Səlib yürüşünün (1202–1204) iştirakçıları isə, əvvəl nəzərdə tutulduğu kimi, Misirə deyil, Dalmasiya və Bizans ərazisinə hücum ediblər. Burada onlar Bizansın paytaxtı Konstantinopol da daxil olmaqla bir sıra xristian şəhərlərini ələ keçirərək qarət ediblər və həmin ərazilərdə Latın imperiyasını yaradıblar. Misirə qarşı təşkil olunan V yürüş (1217–1221) də nəticəsiz bitib. VI Səlib yürüşünün (1228–1229) iştirakçıları yenidən Qüdsü tutmağa nail olublar, lakin 1244-cü ildə şəhər müsəlmanlar tərəfindən geri alınıb. Misirə VII yürüş (1248 –1254) və Tunisə qarşı təşkil olunmuş VIII yürüş (1270) tam iflasa uğrayıb. 1291-ci ildə səlibçilər bu yürüşlərdə ələ keçirdikləri bütün torpaqları itiriblər (red.).

      3

      Cəngavər – orta əsrlərdə Qərbi və Mərkəzi Avropada hərbi-zadəgan silkinə mənsub şəxs, ağır silahlı süvari döyüşçü (red.)

      4

      Anqulem və Limuzen Fransada tarixi bölgədir. (red.)

      5

      Vikont – köhnə Fransada, İngiltərədə və bəzi başqa dövlətlərdə baron ilə qraf arasında orta zadəgan rütbəsi və bu rütbəyə sahib olan adam (red.)

      6

      Santiaqo-de-Kompostelaya – İspaniyanın şimal-qərbində Müqəddəs Yəqub katedralı ilə məşhur şəhər. Hazırda Qalisiya muxtar vilayətinin paytaxtıdır. Əfsanəyə görə İsanın on iki həvarisindən (əshabəsindən) biri olan Yəqubun nəşi bu şəhərdə dəfn edilib (red.).

      7

      İnterdikt – orta əsrlərdə Roma papası tərəfindən tənbeh olaraq müəyyən şəhərdə və ya ölkədə dini ayinlərin qadağan olunması

      8

      Qarnizon – istər sülh, istər müharibə şəraitində möhkəmləndirilmiş məntəqənin mühafizəsi və müdafiəsi üçün daimi, yaxud müvəqqəti olaraq orada yerləşdirilmiş qoşun, hərbi hissə

      9

      I Filip Avqust (1165 – 1223) – Bozonidlər sülaləsindən Fransa imperatoru

      10

      Bertran de Born (1140 – 1215) – orta əsrlər Provansının (Fransanın cənub-şərqində region) ən böyük şairi və musiqiçisi

      11

      Trubadur – əsasən Oksitianyadan (Fransada tarixi-etnik bölgə) olan orta əsr şair və musiqiçilərini belə adlandırırdılar (red.)

      12

      Abbatlıq – katolik kilsəsi. Bu kilsələr abbat tərəfindən idarə olunur.

      13

      Müqəddəs Roma imperiyası – əsası 962-ci ildə Almaniya imperatoru I Otto tərəfindən qoyulmuş və 1806-cı ilə qədər mövcud olmuş imperiya. Qərbi və Mərkəzi Avropa regionlarında mövcud olmuş çoxmillətli imperiya idi. Ən böyük ərazisi Almaniya krallığı hesab olunurdu. Bu imperiyanın ərazisinə həmçinin bir çox Avropa krallıqları, o cümlədən, İtaliya krallığı və bir çox başqa ərazilər daxil idi (red.)