Башка кеше. Файруза Муслимова

теге җен дигәне, яктыргач, чөйдәге иске толыпка әйләнгәнме? – «Бикбатыр» Шамилнең шулай дип мыскыллап көлеп җибәрүе Саматны соң чиккәчә рәнҗетә:

      – Әй, сезнең белән… – дип, урыныннан кузгала башлаганда, арадан иң өлкәнебез Фагыйлә апа дилбегәне үз кулына ала (ул быел дүртенче класска күчте инде, ә без – беренче-икенчеләр генә):

      – Торыгыз барыгыз да! Әйдәгез, «Кесәми»ле уйныйбыз. – Аннары үзе үк кулындагы чыбыгы белән җиргә барыбыз да сыярлык түгәрәк сызарга керешә.

      – Үзем Кесәми булам!

      – Ә мин – Әни, – дип әйтергә өлгерәм мин.

      Без дәррәү кузгалабыз да яңа уен шаукымына биреләбез.

      Әни буларак, «балаларым»ны өйдә калдырып, киңәшләремне колакларына киртләп, мин «эшкә китәм»:

      – Карагыз аны, беркемгә ишек ачасы булмагыз, – дим.

      Мин китүгә, тырак-тырак сыңар аягында сикергәләп, «балаларым» янына Кесәми юнәлә:

      – Кес-кес-кесәми, балакаем, ишек ач!

      – Әнкәй ачарга кушмады!

      – Ачмасаң, бер бидрә сөтеңне эчәм, бер кашык каныңны эчәм!

      – Келтер-келтер…

      «Ишек ачылгач», бер-берсенең биленә тотынып, чылбыр булып тезелгән балаларның беренчесен Кесәми бар көченә үзенә йолкырга керешә һәм… чылбырдан өзеп алып та китә. «Өй»дәге балалар урланып беткәнче, уенны дәвам итәбез. Ул арада сыерларыбыз да, тамаклары туеп, авыл ягына борыла.

      – Киттек! Иртәгә дә уйнарбыз!

      …Иртәгә? Ул «бүген»нәр һәм «иртәгә»ләр кичә генә иде бит әле. Инде ничә еллар… инде гомерләр… узып та барамыни? Балачакта, җыелып, сыер саклаган, бер-беребезгә әкиятләр сөйләгән, «Кесәми»ле уйнаган малайлар-кызлар хәзер онытканда бер Сабантуйларда гына очрашабыз. Кем безне бер-беребездән аерып алып китте? Төрле якларга таратты? Төрле язмыш бүләк итте?

      Мин бүген, ә мин бүген… барыбыз да яраткан, ул ни әйтсә, шуны тыңлаган Фагыйлә апабызны очраттым. Сабантуйда. Ерактан ук каршыма балкып килде:

      – Назирә! Син түгелме соң? Киттең дә югалдың бит. Әй, үзем дә шулай инде. Әйдә, бер утырып сөйләшик әле рәхәтләнеп. Сумкамда бер «урыс малаем» да бар. Әнә каен төпләрендә табын-табын булып утыра халык.

      – Юк, Фагыйлә апа, анда бармыйбыз. Безгә кайтып утырсак, ничек булыр? Җиңгәм бәлеш тә салырга җыена иде.

      Хәер, «без» дип сөйләшсәм дә, үз йортыбызда мин дә кунак кына. Ярый, абыем гаиләсе кайткан саен сөенеп каршы ала.

      – Синеңчә булсын, кайтыйк, – ди Фагыйлә апа. – Очрашуны барыбер юарга кирәк бит инде.

      Сүзнең һаман шундый ямьсез борылыш алып торуы минем эчемне пошыра, ләкин мин моны сиздермәскә, үткәреп җибәрергә тырышам. Акрынлап өйгә таба атлыйбыз.

      – Күңелеңнән мине гаепләп барганыңны күреп торам инде. Тормышым җиңел булмады шул. Читкә чыгып киттем, төзелештә, авыр эштә эшләдем. Бик яратып кияүгә чыккан идем, иң якын дус кызым аертып алды.

      – Аертып алучыга ияреп китәрдәй бозау булгач, сиңа лаек булмаган ул, – дим.

      – Читтән караганда шулайдыр да бит. Кызымны да үзем үстерә алмадым. Әнкәйгә