Батырша. Замит Рахимов

Читать онлайн.
Название Батырша
Автор произведения Замит Рахимов
Жанр Литература 20 века
Серия
Издательство Литература 20 века
Год выпуска 1992
isbn 978-5-298-04233-8



Скачать книгу

ишеткәнең бардыр.

      – Шөкер, куркыр-өркер хәлләребез юк, тәкъсир, – диде Габделсәлам, үзенең төп асылына кайтып. – Тыңлыйм сезне…

      – Кунакны шәп каршыламыйсың, ахун, – диде әзмәвер, яргаланып торган иреннәренә елмаю галәмәте чыгарып. – Өеңә чакырыр идең, ичмасам.

      Хуҗа кыенсынып куйды, ашыкмый гына аягы астындагы комганын кулына алды һәм ачык ишеккә ымлады:

      – Рәхим итәсез, Тәфтиләү хәзрәтләре.

      Алар өйгә таба кузгалырга өлгермәде, гөрселдәп капка ачылып китте. Авыл старостасы Ходайбирде, чәшке асты кадәр җиз калаеның элмәген муенына элә-элә, атлый-йөгерә, ишегалдына килеп керде. Ул, гыжгылдап, тынына каплана-каплана, мондагылар янына килеп җитте дә Тәфкилевнең аягы астына тәгәрәде:

      – Бигайбә, галиҗәнап, килүеңне абайламый калганмын. Ни боерасыз?

      – Тор, аунама, – диде морза төксе генә. – Боерыклар булмастыр кебек. Бар, эшеңне кара.

      – Куна торгансыздыр бит, галиҗәнап?! – Староста курка-өркә генә аягына калыкты, мескенләнеп бөрешеп калды. – Тәгам-нигъмәт, урын-җир дигәндәй…

      – Әйткәнне төшенгәнсеңдер, шаять?! – Тәфкилев, куеныннан зур гына кулъяулык чыгарып, тузанлы битен сөрткәләп алды. – Юлыңда бул, дидем!

      Ходайбирде олуг түрәнең кыркулыгын нәрсәгә юрарга белми торган арада, капкада бәләкәй буйлы, түм-түгәрәк гәүдәле, боҗыр кебек җитез секунд-майор күренде, гаскәриләрчә чос кына бригадиры каршына килеп басты:

      – Боерыгыз, Алексей Иванович!

      – Боерык шулдыр: әнә старостаны алыгыз да тирә- күршедәге йортларга урнашыгыз! Мин куна калам.

      – Баш өсте, – дип кабатлады майор һәм, тәгәрәп баргандай, капкага таба кузгалды.

      Гаскәриләрнең үзара сөйләшүе староста миенә дә ачыклык салды бугай, ул, урталай бөгелеп, майор артыннан йөгерде. Тәфкилев белән Габделсәлам өйгә таба кузгалдылар.

      – Авызыгызның бәхете бар икән, әфәндем, – дип сөйләнде хуҗа, кунагын бусагадан уздырып, – пешкән ашка тап булдыгыз.

      Морза, чыраен сытып, бусагадан атлады. Өтек бер ахунның үзенә күрә дәрәҗә саклап сөйләшүе ошамый иде аңа. «Мин сиңа әфәнде түгел», – дип кисмәкче булган иде дә тыелып калды – эшне бозып куюың бар.

      Мич арасыннан ачыргаланган хатын-кыз тавышы ишетелеп китте:

      – Ходаем, кысыр аш кына салганыем. Сиңайтәм, таң белән теге печән өстенә дип симертә торган тәкәне…

      – Беләм, – дип бүлдерде аны Габделсәлам. – Булганы белән табын әзерлә дә мунча ягып җибәр.

      – Хафаланмагыз! – Морза алдагы өйнең түренә узды. – Мунча иртәгәгә калсын. Юл бик ватты, ял итәр идем…

      – Мәрхабә, тәкъсир, мәрхабә. – Хуҗа олы якның ишеген ачты. – Рәхим итегез, ак өй бөтенләе белән сезгә. Тик чебеннәр бимазалар инде бераз. Әнкәсе, тәрәзәләрне томаларга кирәк булыр. Мәгәр элек тамак ялгап алырбыз ич, тәкъсир?!

      Тәфкилев, аның мәгърурлык сизелеп торган сүзен ишетмәгәндәй, авыр чайкалып, кунак ягына узды, бусаганы атлап үтүгә тукталды, як-ягына каранды. Бүлмә зур, татарларга