Батырша. Замит Рахимов

мизгелдә аларның күзләре очрашты.

      – Ай! – дип, җиңелчә кычкырып җибәрде Тутыя, читкә борылды, шул арада яулыгын башына шудырып мендерде, битен каплагандай итте. – Шулай сөзеп карамасаңчы, Апуш абый?

      – Сагындырдың, Тутыя!

      – Әйем, оялтасың…

      – Оялма, Тутыя, багалмасы булып җиткәнсең.

      – Әйем, алай әйтмә.

      Кыз, кыенсынып, тирәк төбенә китеп барды. Шундагы кием-салым, капчык-торыпша ише нәрсәләр арасыннан киҗеле ашъяулыкка төргән зур төен, ләңгәч белән катык алды, күләгәгә табын әзерләргә тотынды. Абдулла исә, бөгелеп-сыгылып эшләгән хатын-кыз җенесенә карап торудан уңайсызланып, учак янына килде, мәтрүшкә исе бөркеп торган чиләккә карап уйланып калды. Менә син әй, бәхет үзе кочагын җәя түгелме соң Абдуллага?! Нигә әле аңа ничә еллар йөрәге түрендә йөрткән кадерле сүзләрен аулакта Тутыяның үзенә әйтеп калмаска? Бәлки, язмыш үзе очраштыргандыр аларны бүген. Алай да атасы кая китәр соң? Башка ата-аналар җитү кызларының итәкләренә тотынып диярлек йөргәндә, Габделрахман мулланың кызын аулакта калдырып юкка чыгуы сәер иде.

      Аяк тавышлары ишетеп, Абдулла артына борылды һәм әрәмәдән чыгып килүче остазын күреп алды.

      – Менә җиләк тә булды, – диде Габделрахман, изрәп пешкән җимеш тулы эшләпәсен үлән өстенә куеп. – Табын әзерләдеңме, кызым?

      – Ипи кисмәгән, әткәй.

      – Анысын гына кисәрбез, кызым. – Габделрахман килгән уңаеннан ут өстендәге чиләкне алды, табын янына узды. – Ягез, утырышыгыз, ризык җыйыйк!

      Төенчекне чишеп, ике касә, бер бәләкәй чүлмәк алды, аларны тастымал белән сөрткәләде дә савытларга мәтрүшкә чәе ясады мулла. Аннары пешкән йомырка, бәләкәй ләңкәч белән май, уч-уч шишара чыгарды, күпереп пешкән арыш ипие кисәргә тотынды.

      – Үзең дә утыр, кызым, – диде ул читтәрәк торган Тутыяга.

      – Әйем. Мин… сез киткәч…

      – Ярый соң. Барыбер печән чиерәк, күбәгә җыярлык түгелдер әле. Алай да пакусларны әйләндерерсең, кызым.

      Мулла, касәсен учына утыртып, аны бармакларын җәеп тотты да йотлыгып эчә башлады. Аннан, савытын ашъяулыкка куеп, ипи телеменә үрелде.

      – Әх, чәе дә булса, – дип, касәсен янә кулына алды Габделрахман, аңа бер уч җиләк салды.

      – Анысын бидгать[8] диләр бит, хәзрәт. – Абдулла да касәсенә үрелде, йотымлап кына эчәргә кереште.

      – Ахмаклар сүзе, кем, Баһадиршаһ. Бөтен Шәрык кырылып чәй эчкәндә, нишләп әле ул безнең татарга гына бидгать булсын ди? Юк, диген, юк! Менәтерәк падишаһ хәзрәтләре Оренбур каласын шәпләп кенә салып бетерсә, Бохара, Чин вә Һинд мәмләкәтләре белән сәүдәне җайга салса, без дә аны әйрән урынына эчәрбез әле, боерган булса…

      Сүздән сүз чыга дигәндәй, әңгәмә үзеннән-үзе Чин вә Һинд мәмләкәтләренә, Шәрык илләренә күчеп китте. Абдулла моны чираттагы дәресе итеп кабул итте һәм остазын һич бүлдерми тыңлады. Тутыя исә аларга сиздерми генә юкка чыкты: кече аландагы пакусларны әйләндерергә ашыктымы, якын-тирәдә җиләк эзләнүеме…

      Тамакларны туйдырып, озак

8

Бидгать – элеккесенә каршы килә торган яңа бер эш, яңа гадәт.