Anderman se vrou. Chris Karsten

besluit om saam te speel, begin in die rondte draai, stadig, half terterig, gee hom ’n weidse uitsig op die kale bas wat hy so takseer, hande koesterend oor haar boesem, vingers flankerend oor haar ronde magie, oor die malsheid van haar heupe en dye.

      Maar hy staan net daar. En sy dog: Ag, wat help dit tog …

      Net toe glip die handdoek uit sy hand en haar oog vang die slaapbroek en sy dink verras: Simon, Simon … kan dit wees, is dit tog nie jou oorwinterende laaistok wat so roerend aan’t ontwake is nie?

      Ja, sowaar! Want kyk, nou hou hy ’n hand na haar uit, trek haar die slaapkamer in, stamp haar met stelligheid op haar rug op die bed neer, haar kop ’n warboel van belofte en hoop.

      Maar toe, net daar, stort die hele ritsige lot in duie. Want hy slaat op haar neer, pomp en kneus haar met sy warse stok, gee ’n hyg en ’n laaste kreun, trek sy rug krom soos ’n dol hond wat die doodskoot kry, lê vir nog ’n asemteug, druk hom van haar weg, glip verlep en verleë uit haar uit. Hy pluk sy slaapbroek op, klap die badkamerdeur agter hom toe, los haar net so op die bed, steeds oopgespalk, steeds nat en onbevredig en chaoties, nou ook met ’n gevoel van verslaentheid, van skaamte en sletterigheid, van versaking en ontnugtering.

      Wat haar veral bybly van daardie kopulasie, so woordeloos en liefdeloos, so ontneem van alle teerheid, flirtasie of enige romantiese en erotiese aanloop en afloop, is die reuk van naeltjies aan sy hande. Dit is dáárdie reuk wat haar laat besef het waarmee hy vroegoggend al doenig was terwyl sy nog ingelê het. Hy het sy versameling eksotiese messe versorg, hulle lemme gepoets met die sagte lappe deurweek van die spesiale naeltjieolie. Ja, dit was ’n dolk daar in sy broek, geen laaistok nie. Die dodelike, glansende, trillende lem van een van sy dolke. Dít is wat sy libido so oproer, daardie messe, wanneer hy die staallemme met sy olielappe vrywe en polys en troetel.

      Dit was die laaste keer; daardie eeuwending se hit-and-run – wat anders was dit? – was hulle laaste intieme kontak. Soggens en saans nog die groetpikkies op die lippe of wang, nog die hoflike dankies, nog die toevallige en sydelingse aanrakings, die halwe glimlagge oor die eettafel, lou en afgestomp van enige innige bedoelings. Teenoor mekaar, dink sy, het hulle die trae en meganiese figurante geword wat by drome in- en uitsluip. Só lank reeds hou hulle skynheilig die huweliksrituele vol dat alle intimiteite liefdeloos en vals geword het, aldags en geyk soos eb en vloed.

      Tussen hulle word die kloof ál groter, sodat sy begin wonder: Ken ek hom nog, verstaan ek hom nog, soos jy die een wat jy liefhet moet ken en verstaan, die man sy vrou, die vrou haar man, die eenwording in ’n lang huwelik? Tot jy een oggend wakker word en na die slapende gesig langs jou kyk wat jou bed al soveel jare deel en jy skielik besef dat die lyne van die mond en neus en oë bekend lyk, maar die man self, sy wese, dié ken jy nie meer nie. En jy lê daar en jy kan nie help om hartseer te voel oor hierdie ontdekking nie, en oor hierdie benouing dat jy nie weet wat in die tussentyd van julle liefde en julle huwelik geword het nie. Dit is of jy meeding met ’n ander groter swaartekrag, iets onsigbaars en kragtigs soos ’n swart gat in die ruimte wat hom van jou probeer wegtrek en insluk en jou alleen agterlaat, met ’n gevoel van groot eensaamheid.

      Daarom die selfverwyt, die suspisies. Is dit alles háár skuld, waar het sy as sy vrou gefaal? Waarom mag sy nie na hom hunker nie, of voel dat hy háár wil hê nie? Hoe herset jy die program van julle huwelik ná al die teleurstellings en al die verwagtinge wat so onbevredig gelaat is?

      Of is daar iemand anders, voer hy skelm ’n dubbele lewe?

      En bedag op die uitwerking van naeltjies en dolke op sy gemoed, groei haar agterdog soos ’n gewas, begin sy na ’n patroon soek, probeer sy ’n ander vrou aan hom uitruik. As hy nie meer ’n behoefte het aan háár liggaam nie, waar doen hy dit dan, sy hit-and-runs? By wie? Werk hy regtig so dikwels saans oortyd? Is daar regtig so dikwels saans vergaderings? Moet hy regtig so dikwels saans dringend by sy ou kollega en vriend, Ben Koorts, die uitslae van patologiemonsters gaan bespreek?

      Een aand bel sy vir Lea, stort haar hart uit, droog die trane af, en gaan sit in sy studeerkamer in ’n leunstoel, broeiend. Sy was nooit so nie, wil nie so wees en so word nie, maar sy kan haarself nie meer help nie. Dít is wat jaloesie en suspisie aan mens doen, dit maak jou lelik. Maar hoe anders?

      Laatnag hoor sy uiteindelik sy kar by die motorhuis inry. Sy skakel die leeslig aan, wag in die halo, hoor hoe hy by die kombuis inkom, Wag. Hoor sy sagte tred in die gang, kyk om, sien hoe hy in die deur vassteek.

      “Rachel?”

      Hy kom in, leun na haar af.

      Sy draai haar wang weg. “Weer by jou lover?”

      “Rachel …” sê hy weer, ’n toon van betigting.

      “Of is dit hoere?”

      Hy bly langs haar staan, in die skemering ’n geil stilte. ’n Sug. “Ons het laat gewerk. Bel vir Ben, hy –”

      “En verneder myself verder!”

      Hy sit sy aktetas op die lessenaar, haal sy bril af, knie ’n oogkas, sit sy bril terug en kyk na haar: “Jy weet hoe ek oor jou voel.”

      “Ek weet dit nie meer nie, hoe wys jy dit?”

      “Ek hoef dit nie meer uit te spel of te verklaar nie, dis bloot daar.”

      Sy sluit vir ’n oomblik haar oë en agter die ooglede flits beelde uit hulle huwelik. In haar is so baie opgekropte gevoelens wat moet uit, maar hulle sal nie sonder wonde kan uitkom nie. “Het jy al gedroom hoe iemand na aan jou besig is om van jou weg te gaan, Simon, al hoe verder in die mistigheid in en jy kan daaraan absoluut niks doen nie?”

      “Waarvan praat jy?”

      “Dis wat ék gisteraand gedroom het. Ek het gedroom ek probeer met jou praat maar jy ignoreer my, ek gryp jou arm en probeer jou terughou, ek pleit en huil, want ek weet nie hoekom jy my ignoreer nie en jy wil nie sê nie. Jy trek net jou arm los en kyk nie vir my nie, jy draai net om en loop weg en ek roep agter jou aan: ‘Simon! Simon! Moenie my los nie, kom terug, kom terug bed toe, kom wees bietjie teer en liefdevol met my, kom maak liefde met my, met jou vrou …’ Maar dis of jy my nie hoor nie, jy kyk nie eens om nie, maak of ek nie bestaan nie. Toe word ek wakker, en ek is eers ontsteld oor die droom, toe –”

      “Rachel, daar is soveel dinge in my kop, die laaste ding waarvoor ek tyd en lus het, is om drome uit te lê.”

      “Ja, ek weet jou kop is vol, en nie net met dinge nie, met ander mense, ander vroue. Vir my is daar nie plek nie, was nóóit.” Sy keer met ’n palm toe hy haar in die rede wil val. “Wag! Al daardie jare wat jy by Bon Accord gewerk het, al daardie geheime waarvan ek uitgesluit was, dis alles maar net weer dieselfde.” Die kosmos van hulle huwelik het nie net ophou groei nie, dit is besig om terug te krimp en alles ongedaan te maak, onkeerbaar in trurat. “Jy vat nie aan my nie, Simon, jy sien my skaars raak, asof ek ’n meubelstuk geword het. En nou moet ek jou glo as jy middernag by die huis kom, moet ek weet hoe jy oor my voel!”

      “Jy’s kwaad.”

      “Natuurlik is ek kwaad, ek was eers ontsteld, nou’s ek kwaad, want my droom het werklik geword.” Maar nou voel sy skielik so moeg, te moeg om met hierdie gesprek voort te gaan, hom te probeer oortuig dat hy haar ook moet liefhê, om te wýs dat hy haar liefhet. Dit is eintlik al wat sy vra: wys dit, omarm my, bemin my, wees teer met my, moenie wegstap van my af asof ons lewe saam net bestaan het uit die gedeelde rituele van eet en drink en beskaafde saambly nie.

      Voorheen was dit veralgemenings: “Seks is nie vir my belangrik nie, Rachel. My dieper gevoelens vir jou, dís die belangrikste. Ek’s bloot nie warmbloedig gemaak nie, daaraan kan ek niks doen nie. Buitendien, ons huwelik is op ’n hoër vlak, dit berus op gevoel en rede, nie op wellus en seks nie.”

      Vannag, voel sy aan, nader hulle ’n apsis. Haar oë volg hom toe hy ineens van sy lessenaarstoel opstaan. Hy sit die hooflig aan en gaan staan voor een van sy groot boekrakke, ry stadig met ’n vinger teen die rûe af, sy kop effe skeef om die titels te lees. By een huiwer die vinger, gaan dan voort. Stop weer. Hy trek ’n boek uit. Die vinger soek verder. Sy wag. Sy weet, ook hiérdie ritueel