Пераслед мінулага. Дмитрий Максимович Акулич

выбраўся да поля, то заўважыў удалечыні варожую групу, якакя ішла ў атаку: танкі і салдаты ішлі на чарговы штурм сяла. Злосць не сціхала, Юрый схаваўся ў траншэі. Адзін з танкаў стрэліў у бок сяржанта з дзецьмі. Падняўся белы дым, цяжкая зямля абсыпалася на жывыя целы. Усе ацалелі. Ногі пад яшчэ большым грузам патаналі ў гразі, цяжка і доўга ішоў Юрый да лесу. Абстаноўка распалялася яшчэ больш, станавілася яшчэ горш. Здавалася, што з усіх бакоў выбухае зямля. Бруствер падлятаў, глеба падала то ззаду, то спераду. Салдаты адважна стаялі ў траншэях і акопах, адбіваючыся ад варожых нападаў. З цяжкасцю бегалі па вязкаму дну салдаты з пераноснай супрацьтанкавай зброяй, міжволі заўважаючы сяржанта з дзецьмі. Крок за крокам, і Юрый убачыў зламаныя галінкі і зялёныя хвойныя іголкі пад нагамі, па краях гарэў і дыміўся край лесу. Пакутлівымі сталі перабежкі і змена курсу пры выбухах, даводзілася спыняцца, каб аддыхацца, перш чым выбягаць з адной траншэі ў іншую. З апошніх сілаў ішоў наперад Юрый. Ён, аддаляючыся ад фронту, ужо не разумеў, якой рызыцы падвяргалася жыццё дзяцей.

      Сяржант Люты, нягледзячы на ўсе цяжкасці, дабраўся параненым і змучаным да бяспечнага месца, выцягнуўшы дзяцей жывымі. Многія людзі хвалебна ацанілі яго геройства, але кіраўніцтва вырашыла па-іншаму, пакараўшы па статуце салдата за парушэнне загаду.

      Падчас адбыцця арышту Юрый Люты меў магчымасць выказаць здагадку і абдумаць у ціхім месцы, чаму дзяцей не знайшлі раней. Магчыма, у момант налёту ворага на сяло менавіта бацькі схавалі сваіх дзяцей у надзейным месцы, і, калі акупанты сталі адступаць, жорстка і празмерна ўжываючы тактыку "выпаленай зямлі", жыхары акупаванага сяла ляглі сярод абломкаў. Ад выбухаў разляцеліся ўсе будынкі, упала ўся маскіроўка падвалу, таму дзверы бункера сталі бачнымі. На шчасце, на іх не ўпалі цяжкія бэлькі або цэгла. Напалоханыя дзеці пасля акупацыі і грукату баёў спазналі шок. З-за псіхалагічнай траўмы яны не разумелі, дзе чужыя салдаты і дзе свае. Ім вельмі пашанцавала, што снарад не ўдарыў прама ў сховішча. На вайне ўсім страшна, што ўжо казаць пра дзяцей, якія значна цяжэй успрымаюць жах пераменаў і боль страты.

      Пасля месяца, пакаранне сяржанта Лютага змякчылі і хутка вярнулі салдата на фронт.

      Сышоўшы ад успамінаў, Юрый працягваў ляжаць на сырой лясной дарозе. Ён бязмэтна глядзеў на халоднае неба і ціхія хвоі. На імгненне мужчына адчуў сябе дзіцём: кінутым, страчаным, слабым. Не было ўжо той адвагі да подзвігаў і імпэту да жыцця, з гадамі ўсё сціхла. Услед за слабасцю духу, адзінокай хваляй коратка плюхнуў фантомны боль. Юрый Люты тут жа праверыў пратэз, ці не пашкодзіўся ён пасля падзення ўсім целам. Ён нагнуўся, памацаў рукамі, ніякіх пашкоджанняў не заўважыў. Без жадання, прымушаючы сябе, Люты з цяжкасцю падымаўся з зямлі. Што б ён ні думаў, а трэба было рухацца далей, ісці дадому. Ад сырога надвор'я можна застудзіцца, і Юрый ведаў пра гэта. Ён цяжка пераносіў прастудныя захворванні, і таму аптэчка ў доме заўсёды была забітая лекамі. Ён лячыўся і народнымі спосабамі. Купляў у Пятра журавіны, замарожваў іх ці варыў і закручваў у слоікі, каб