Япон зобити. Леонид Чигрин

ерга қадади, шу йўсинда японларнинг отишмага ўқ билан жавоб беришларига имкон қолдирмади.

      Чамаси, бир соатлар ичида ҳаммаси тугади. Ўн иккита япон аскари дарҳол ўлдирилди, қолганлари яраланганди. Уларни ҳам милтиқлар билан бир ёқли қилиб қўя қолдилар. Партизанлар уч одамини бой берди, шунингдек, битта аравакаш ҳам ҳалок бўлди.

      Ўзларининг ўлган одамларини тезда дафн этиб, ерни шиббалаб қўйишди, душман уларни топиб олса, ҳалок бўлганларнинг жасадларини таҳқирламаслиги учун қабрлар устига нам супурги ўт новдаларини ташлашди. Япон аскарларининг мурдаларини эса тепаликдан судраб олиб ўтиб, чуқур жарликка улоқтиришди. Шундан сўнг карвон йўлида давом этди.

      Энди ҳаракат жадаллашди, аравакашлар отларни тезроқ юришга ундаб, қамчилаб қистай бошладилар. Соломбалагача яна ўттиз чақиримча бор, япон қўмондонлиги карвон ўз вақтида Архангельскка етиб келмаганини пайқаб қолса, ҳаммани оёққа турғазиши аниқ эди, у ҳолда таъқиб хавфи туғиларди.

      Партизанлар шошилишар, отларга ёрдам бериб, елкалари билан аравалар ортидан итаришар, ўзлари эса ҳансираб қолишган, совуққа ва ёмғирга қарамай, енглари билан юзларидан қуйилиб келаётган терни артишарди. Улардан буғ чиқар, отлар ва одамлар бу ҳолатда бирбирларидан унчалик фарқ қилмасди.

      Соломбалагача эсон-омон етиб олишди. Қуроллар ва бошқа ҳарбий аслаҳаларни ишончли жойга бекитишди. Отлар деҳқонларнинг ҳовлиларига тақсимланди, араваларни эса тўплаб ёқиб юборишди. Нам тахталар буруқсаб тутади, олов ўзининг заиф тиллари билан уларни ялар, лекин аланга ололмасди. Ниҳоят, кучли ҳарорат ўз ишини қилди, баланд гулхан нам ерни ҳам қуритиб юборди, ёмғир томчилари эса вишиллаб, тушаётгандаёқ олов устида буғга айлана бошлади. Ёниб кулга айланган гулхан узра оқимтир тутундан туман пайдо бўлди.

      Партизанлар, уларга қўшилган аравакашлар пана жойга яшириндилар. Ёмғир кучайди, тез орада у жалага айланди, бу эса, албатта, қувонарли эди. Яқиндагина аравалар карвони ўтган жарликдаги йўлдан қоп-қора лой аралаш сув ариқ бўлиб оққач, ғилдираклардан ҳеч қанақа из қолмади. Карвон бамисоли ҳавога сингиб кетгандек эди.

      Савелий Парфёнов ва бошқа партизан етакчилари ўлжаларни ҳисоблаб чиқишди. Беш юзтадан ортиқ милтиқ, беҳисоб патронлар, кўплаб гранаталар, озиқ-овқат ва турли ҳарбий анжомлар қўлга киритилганди. Йирик партизан бирлашмасини тузиш эндиликда ҳақиқатга айланганди.

      Бирлашма қаерда жойлашиши, дастлаб нималар қилиш кераклиги ва келгусидаги ишлар аниқлаб олинди. Дарҳол Қизил армия қўмондонлиги билан алоқа боғлаш ва мўлжалланаётган режаларни улар билан мувофиқлаштириш керак эди.

      – Энди нима қилсак ҳам, бизга битта “тил” керак, – йиғилишни якунларкан, таъкидлади Савелий Парфёнов. – Иложи борича япон офицерини қўлга туширишимиз ва ундан қисмларининг режаларини билиб олишимиз керак. Бусиз кўзи очилмаган мушукчадек ўтираверамиз.

      На униси, на буниси хаёлига келтирмаган бўлса-да, партизан бирлашмаси раҳбари Савелий Парфёнов ва япон