Zodyak Karşısında. Percy Greg

rehberimin ailesiyle hoş bir ilişki ve kendi dillerinde rahatça konuşabilmemiz için bazı araçlar sunuyordu. Çocuklar, hiçbir zaman şımarıkça davranmadan ya da huzursuzluk çıkarmadan sık sık odama gelerek onlara hoşça vakit geçirmek için çıkarmış olduğum baskılara bakıyorlardı. Bayanlar, özellikle küçüklerin özel koruyucusu gibi görünen menekşe gözlü genç kız da onlara bakmak ve dinlemek için bana doğru yaklaşıyorlardı. Genç kız, odaya hiç girmemiş ya da doğrudan bana hiç hitap etmemiş olsa da kendisinden çok daha genç olan diğerlerine yapmaya çalıştığım kırık dökük açıklamalarımın anlaşılabilmesi için bana yardımcı oluyordu. Çocuklarla vakit geçirmekten gerçekten zevk alıyordum ve böylece özgüvenim de artıyordu, ancak onlar benimle aynı duyguları paylaşmıyorlardı çünkü kız kardeşlerinin ağzından, uzaydan gelen farklı alışkanlıklara ve karaktere sahip olduğu kadar, kendilerine çok tuhaf ve çok uzak bir varoluş sergileyen birini dinlemekten çekiniyorlardı. Belki de bu genç kız, onların nazik yönetimine karşın, dünya yaşamına saygılı olan ailenin diğer üyelerinden, kara ve su, hava ve uzaydaki kendi maceralarımdan daha fazlasını öğrenmek istiyor olabilirdi. Çünkü çocukların özgürlüğünü paylaşacak kadar çocuk olmasa da duyduklarını hemen hafızasına kazıyordu; akşam toplantılarımız sırasında, babası ve erkek kardeşi tarafından dillerini öğrenmek için aldığım dersleri sessizce dinliyordu. Bu nedenle, kendisini derinden ilgilendiren bilgileri edinme konusunda çifte fırsatlara sahipti ve bu bilgiler kendisine doğal olarak çok yeni ve varlığını kanıtladığı mucizelerin en harikası olan biri tarafından iletiliyordu. Anlattıklarımdan ya da söylediklerimden ne kadarını anlıyordu, tam olarak bilemiyordum. Annesi dışında, bayanlar çocuklarla konuşmamda doğrudan yer almıyordu ve çok nadiren, rehberim aracılığıyla, akşam bizi bir araya getirdiğinde çekingence birkaç soru soruyorlardı. Genç kızlar, teorik ayrıcalıklarına rağmen, yaşlılarından bile daha fazla ayrılmıştı ve koyu saçlı Eveena en sessiz ve utangaç olanıydı. Sonradan öğrendim ki hane halkı hanımları ile ilişki ayrıcalığı, olduğu gibi kısıtlanmış, tamamen istisnai bir durumdu ve bu ailede kesinlikle gerekli güvenlik sağlanmadığı sürece evden kimsenin çıkmasına izin verilmiyordu.

      BÖLÜM V

      DİL, YASALAR VE YAŞAM

      Bana karşı çok büyük nezaket ve kibarlık göstermelerine rağmen, kısa süre sonra en azından şu an için bir mahkûm olduğumu anlamama neden olacak birkaç durumun farkına vardım. Ev sahibim ya da oğlu beni her gün dış bölümü ziyaret etmem için davet ediyordu ancak kasıtlı olarak orada yalnız kalmama müsaade edilmiyordu. Bir keresinde Kevima çağrıldığı için yanımdan uzaklaştığında, kapıya doğru yürüme girişiminde bulunmuştum, ev sahibimin çatıda oynayan en küçük çocuğu hemen arkamdan koşmuş ve henüz ayağımı dışarı atma fırsatı bulamadan kapıyı kavramış olan elimden beni yakalamıştı ve yüzüme öylesine bir bakış atmıştı ki bakışları ve mimikleriyle ifade ettikleri oldukça açıktı, bir anda herhangi bir itirazda bulunmadan ve direnmeden eve geri dönmek zorunda kalmıştım. Orada geçirdiğim zamanın büyük bir kısmında, aslında çok fazla yorgunluk çekmeden kendimi sadece onların dilini öğrenemeye adayabiliyordum. Bu, tahmin edilenden çok daha basit bir işti. Kısa süre içerisinde, herhangi bir dünyevi dilden farklı olarak, bu insanların dillerinin geçmişten geleceğe eğitilerek gelmediğini aksine kendi ihtiyaçları doğrultusunda yaratıldığını anlamıştım. Hafızayı mümkün olduğunca zorlamayacak ve büyük bir sadelikle, kasıtlı olarak belirlenmiş ilkeler üzerine inşa edilmişti. İstisnalar, usulsüzlükler ve birkaç gereksiz ayrım yoktu; kelimeler o kadar bağlantılı ve ilgili olsa da birkaç basit gramer biçiminin ve belirli sayıda kökün işlekliği, yeni bir kelimenin anlamını tahmin etmenizi ve rahatlıkla emin olmanızı sağlıyordu. Fiilin altı zamanı vardı, köke ünsüz eklenerek oluşturuluyor ve çoğul ve tekil, erkek ve dişi olmak üzere altı kişiliğe sahip olunuyordu.

      Tekil. | Erkek | Dişi || Çoğul.| Erkek | Dişi |

      Ben | avâ | ava ||Biz | avau | avaa

      Sen olduğunda | avo | avoo || Siz olduğunda | avou | Avu

      O | avy | ave || Onlar | avoi | avee

      Sonlandırmalar, her biri on iki sesli harf karakterinden biri ile temsil edilen ve açıklanmayan isimler gibi kadınsı ve erkeksi, tekil ve çoğul olan üç zamirdi. Bir fiilin yalın hâli hemen takip ettiğinde, çoğul eki, kulağa hoş gelmesi istenmedikçe genellikle bırakılıyordu. Bu yüzden “bir adam kavga eder” dendiğinde “dak klaftas” deniyordu, ancak geçmiş zaman kullanılacak olursa çoğul eki kullanılmadan “dakny klaftas” deniliyordu. Geçmiş zaman n (avnâ: “Ben oldum.”), gelecek m: avmâ eklenmesi ile oluşuyordu. Emir kipi, avsâ; birinci kişide belirleme veya çözme için kullanılıyordu; avsâ, “ben olacağım” anlamına gelen kalıcı bir tonda konuşulurken, avno, tonlamaya göre sığ olsun ya da olmasın “olmak” ya da “olacaksın” anlamına geliyordu. R, koşulu oluşturuyor, avrâ ve koşullu geçmişi ren, avrenâ olarak değişiyordu: “Ben olmalıydım.” Pasif bir sese duyulan ihtiyaç, zamiri suçlayıcıya yerleştirmenin basit yöntemiyle önleniyordu; böylece, dâcâ “vuruyorum”, dâcal (bana vuruluyor) “vuruldum” anlamına geliyordu. Sonsuzluk avi; avyta, “varlık”; avnyta, “sahip olmak”; avmyta, “olmak üzere” olarak kullanılıyordu. Bunlar, altı şekli olan isimler gibi reddedilebiliyordu, â, o ve y’deki eril, a, oo ve e’deki dişil; çoğullar tam olarak fiilin çoğul eklerinde olduğu gibi oluşturulmaktaydı. Sadece kelime kökü, adın bir fille hiçbir bağlantısı olmadan kullanıldığı yerlerde, dünyadaki her dilde olduğu gibi kullanılabiliyordu. Böylece, rehberim sincap maymunlarına ambau (tekil ambâ) adını vermişti; ancak kelime şu şekilde değişebiliyordu:

      –Tekil. Çoğul.

      Nominal, ambâs ambaus

      İsmin i hâli, ambâl ambaul

      İsmin de hâli, da ya da içinde, Ambân ambaun

      İsmin den hâli, ambâm ambaum

      Diğer beş form da aynı şekilde değişiyordu, sadece son hecenin sesli harfleri farklıydı. Sıfatlar da isimler gibi değişiyor, fakat karşılaştırmalı ya da üstünlük derecesi olmuyordu; birincisi, yoğun heceli “ca” ön eki ile ifade edilirken, ikincisi, ela öneki tarafından kullanıldığında (nadiren) Wellington’un Grace’i The Duke’ün mükemmellik olarak adlandırıldığı, empatik bir anlamı işaret ediyordu. Edatlar ve zarflar t veya d ile bitiyordu.

      İsmin her formunun, kural olarak, aynı kökün fiiliyle özel ilişkisi vardı: böylece dâc’ten, “grev”, dâcâ, “silah” veya “çekiç” ten türetiliyordu; dâca, “örs;” dâcoo, “darbe” veya “dayak” (alındığı gibi) ve dâke “dövülmüş bir şey”, her ikisi de dişiydi. Altıncı form, dâky, eril, bu durumda uygun bir anlam ifade etmez, istenmez ve kullanılmazdı. Bireysel harfler veya heceler, bir köke yeni ve hatta çelişkili anlamlar vermek için büyük ölçüde birlikte kullanılırdı. Böylece n, Latin’deki gibi “nüfuz etme”, “doğru hareket” veya basitçe “bir yerde kalma” ya da yine “kalıcılık” anlamına geliyordu. M, Latin ab veya ex gibi “hareketi” belirtiyordu. R, “belirsizliği” veya “eksikliği” ifade eder ve bir ifadeyi bir soruya veya göreceli bir zamiri sorgulamadan birine dönüştürmek için kullanılırdı. G, Yunan a veya anti gibi genellikle “muhalefet” veya “olumsuzlama” anlamına gelir; ca, yukarıda belirtildiği gibi yoğun ve örneğin, âfi’yi, “nefes almayı,” câfi’ye, “konuşmak” olarak dönüştürmek için kullanılırdı. Cr kendi başına bir nefret veya tiksinti kesişmesiydi; bileşimde sapma veya yıkımı gösteriyordu: böylece crâky “nefret” anlamına gelir; crâvi, “hayatın yıkımı” ya da “öldürmek” demek oluyordu. L çoğunlukla pasifliği gösteriyordu, ancak kelimedeki yerine