Eşber. Abdülhak Hamit Tarhan

hâdise olsa ayn-i seylâb,

      Ben bir kayayım ki duymam aslâ!..

      Tûfan yaparım ben ondan a’lâ!..

      Günler doğurur benim leyâlim!..

      Yıldızlar içindedir hayâlim!..

      Yerlerde olup da ıztırarî.

      Bir kızda bulur mu hiç karârı?..4

      Aristo

      İskender’i şimdi gördüm işte!..

      Bir gözle bakar o hûb-u-zişte.

      İskender

      Ecrâm-ı sipihr hep sökülse,

      Leşger leşger melek dökülse,

      Hüsn olsa yesâr ile yeminim

      Olmaz bana sedd-i râh, eminim.

      Aristo

      Eşber’le sefer demek mukarrer.

      İskender

      Dilberle zafer demek mukarrer.

      Aristo

      Bir öyle büyük gönülde sevdâ

      Gaybûbet eder, kim etse ihdâ.

      Nisvâna yarar mı burc-u-bârû?..

      Âteş içine girer mi Sumrû?..

      İskender

      Bir berk ile bir perî-i dilber,

      Kaim ya sehâbda berâber.

      Aristo

      Birlikte ederse de ikamet,

      Yoktur o ferişteden alâmet.

      Ancak yine berkdir nümâyân,

      Cismi meleğin ademle siyyân.5

      İskender

      Hakkın var Aristo, ettim ikrâr.

      Aristo

      Lâzım da değil bu sözde ısrâr.

      Hüsniyle nişanlınız zebanzed:

      Bahşâyiş-i pâk-i Rabb-i Îzed…

PERDE

      BİRİNCİ PERDEYE İLAVE-Î ÜLÂ

      Yine Lâhur havalisinden bir mevki. Tenha. Seher.

BİRİNCİ MECLİS

      Rokzan

      (yalnız)

      Bir âleme eyledik ki rıhlet,

      Mevcûduna münkalibti vuslet;

      Hem var idi, hem de yoktu mühlet,

      Cânân idi serbeser o hâlet,

                                      Şâyeste desem: Cihân-ı dîdâr…

      Ahterler ederdi zîr-ü-bâlâ,

      Efkârımı âsmâna i’lâ;

      Bir leyle idi aliyy-ül-a’lâ,

      Alem dolu mahşer-i muallâ,

                                      Her şey oluyor idi bedîdâr.

      Âzâde rüsûm-ı encümenden,

      Olmuştu nişîmenim çemenden;

      Bir bistere yatmışım semenden,

      Meş’al baş ucumda yâsemenden,

                                      Rü’yâda idim, velîk bîdâr.

      Mânende-i kisvet-i tezevvüc,

      Baktım çemen oldu pür-temevvüc;

      Envâr ile kûh edip tetevvüc,

      Gündüz diye eyledim tehevvüc,6

                                      Kılmakta idim teveccüh-i dâr.

      Hemreng-i şafak, ferîh-ü-şâdân,

      Bir burca müşâbih oldu büldân;

      Sandım ki o burca düştü, handân,

      Nûr-i nazar-ı Cenâb-ı Yezdân…7

                                      Gelmiş yanıma meğerse dildâr!..

      Mehtâbda ol ferişte-peyker

      Bir nûrun içinde nûr-ı-dîger.

      Zerdüşt demek beni esirger,

      Dünyâyı yakardı ol sitemger.

                                      Te’sîri olaydı nûru mikdâr!..

      İşküfte-i nâz idi dehânı,

      Bir gönce gibi; fakat nihânî.

      Baktım yine öyle nâgehânî,

      Gayb oldu o âlih-i cihânî;

                                      Çıktı başıma buhâr-ı ekdâr.

      Deryây-ı gumûm cûş-ber-cûş.

      Dünyâları eyledim ferâmûş.

      Mecnun gibi ben meğerse bîhûş,

      Ol âfeti etmişim der-âğûş,

                                      Rûhum bile olmamış haberdâr!..

      Bilmem ikimiz de bir dumanda.

      Uçmakta idik mi âsmanda?..

      Kaldım mütehayyiren gümanda;

      Mevlâmı unuttum ol zamanda,

                                      Cân-u-dilim oldu vakf-ı dîdâr.

      Birden o dahî teğayyür etti,

      Fûlâdını âteşim eritti.

      Reng-i rukhu, gördüm, uçtu, gitti;

      Hüsnü kalarak vücûdu bitti:

                                      Meh gaib u tâbişi nümûdâr!..

      Mehtâb idi, sanki nîm-mehtâb;

      Tâbende idi o, hem de bîtâb…

      Bîtâb o kadar ki germ-i şebtâb.

      Öptüm heyecanla etti pertâb,

                                      Hâbîde imiş o rûh-ı bîdâr!..

      Kızdı, utanıp acâib oldu;

      Izhâr-ı cemâle tâib oldu.

      Sandım ki şeb-i Regaib oldu.8

      Geysûsu

4

Bu beyit eskiden kullanılan göz kafiyesine göre takfiye edilmiştir.

5

Eski yazıdaki ilk tabının bu noktasına Hamit’in sonradan yazdığı satırlar: “Bulutlarda şimşek de, melek de beraber farzolunmakta ise de daima şimşek görünür de melek görünmez demek olacak.”

6

“Tehevvüç” yerine “teheyyüc” denebilirdi. A. H.

7

“Yezdân” dediği Zerdüşt’tür. A. H.

8

Burada “Şeb-i- Regaib”in “Meserret gecesi” manasına istimali tecviz olundu. A.H.