Сайланма әсәрләр. 3 т. / Избранные произведения. Том 3. Нурислам Хасанов

уйлап куйды. Аннары авыр сулау белән чикләнде.

      – Ә син өйрән, күнек. Уйнап та, шаяртып та сөйләшмәгәч, дөньяның ни кызыгы бар?

      – Ә мин бүтән кеше…

      Алар юл буе сөйләшми кайттылар.

      …Юк, урак өстендә аларга авылга кайтасы булмаган… Соң, кызу эш вакытында, сине хәстәрләп, каршы алып йөрергә кемнең вакыты калсын?! Ә алар, аны-моны уйламыйча, чикләвеккә дип кайттылар. Хет иртүк, кеше рәтендә торып, әзерләнеп чыгып китә алсыннар иде. Абыйсы белән җиңгәсе, аннан-моннан капкалап, үз эшләренә китеп баралар. Болар вакытында торып юына да алмый, озаклап йоклыйлар. Әзерләнгән ризыклары суына башлагач, әнисе Фаягөл апа борчыла башлый. «Бу шәһәр кешеләренең мәнсезлеге, рәхәткә чыкканнар болар тәмам!» – дип, арлы-бирле йөренә иде.

      Беркөнне, чәйләрен эчертеп, урманга озатып калганда, үз-үзенә:

      – Әрәм гомер инде! – дип офтанып куйды.

      Өйалды ишеге ябылып җитмәгән иде, арттан чыгып барган Ринат әнисенең бу сүзләрен аермачык ишетте. Кинәт җанын өтеп алгандай булдылар. Нигә инде шулхәтле! Әнисенә түгел, Хәния белән аның үзенә торасы бит…

      Хәния, иренең кинәт кәефе кырылганын күреп:

      – Син нәрсә күңелсезләндең? – диде.

      Ринат борчылуын эченә йотарга тырышты. Авыл сәяхәтләренең менә шулай ачы нәтиҗә белән тәмамлануына аптырап җавап бирде:

      – Берни дә юк, болай гына…

      6

      Цех башлыгының иртәнге киңәшмәсеннән чыккан Ринатның йөзе дулкынлануын сиздерә иде. Аның колакларына кадәр кызышты. Чәчләре сумаладай ялтыраган Козарьның әр-зарга корылган сүзләре күңеленнән китмәде.

      «…Завод тик тора. Беләсезме? Сезнең аркада… йөз дә беренче машинаны тапшыра алмый. Көлке. Нәрсә җитми сезгә?.. Әйтегез, кайда берни эшләми генә акча алалар? Эшләргә уйлыйсызмы, юкмы? Ни сәбәп, ни җитми?»

      «Кадрлар!..»

      «Кадрлар? Тимер-томырың белән генә кайнашып йөрсәң, булган кадәресен дә югалтырсың. Алар хәзер проходной артында чират көтмиләр. Бездә әле аларны алыштырырлык роботлар эшләнмәгән. Кадрларның булган кадәресе белән эш итә белергә кирәк. Шуның өчен дә син мастер! Сез тапшыра алмаган детальләр өчен мин көн дә монда ярты төнгәчә монах кебек утырырга тиешме? Минем дә гаиләм, тәрбиялисе балам бар… Булды, җитәр. Бүгеннән башлап, задание үтәмичә һәм минем рөхсәттән башка беркем дә кайтып китмәячәк. Кичке киңәшмәне унсигез сәгатьтә башлыйбыз, һәркем үзен эше белән исбатлап күрсәтсен… Галимов! Экспортка дигән створканы нигә җибәрмәдегез?»

      «Дефект таптылар».

      «Нинди?.. Кирәкми аңлатырга. Мин барысын да беләм. Акланмагыз. Потаповның да, синең дә кулың җитмәде… «Уянырга» вакыт инде сиңа, өченче аеңны эшлисең. Бөтен эшне үз башыңа гына ала башласаң, батачаксың. Мастерыңа, бригадирларыңа бүлеп бирә бел, ничек кирәк шулай таләп ит. Аннан үзеңә җиңелрәк булачак… Бүген сиңа ике реверс. Экспортка дигән створка киткән булсын!»

      «Юрий Петрович! Кырык икенче реверска бер створка җитми. Әллә экспортка дигәнне файдаланып торыйкмы? Иртәгә, эшләгәч җибәрер идек».

      «Син мине бүген