Название | Ayna |
---|---|
Автор произведения | Qan Turalı |
Жанр | |
Серия | Çağdaş ədəbiyyat |
Издательство | |
Год выпуска | 0 |
isbn |
– Nərmin, bilirsən niyə zəng elədim… Bilmirsən. Siz qadınlar həmişə istəyirsiz ki, kişilər möhkəm olsun. Biz də möhkəm oluruq. Olmuruq əslində, möhkəm görünürük. Siz də deyirsiz ki, möhkəm yaxşıdır. Amma yox. Biz ağlayanda “erkəklər ağlamaz” deyirsiniz. Göz yaşı təkcə sizə verilməyib axı. Bizim də gözümüzün yaşı var. Bunları niyə deyirəm… Çox pisəm, Nərmin. Hər şey üstümə gəlir. Hər şey… Bu, bir kişinin tənhalığa çəkilib kədərlənməsidir, ağrımasıdır. Ağrını kiminlə bölüşəsən? Axı kişi möhkəm olmalıdır. Mən isə… Mən isə ağrıyıram. İçdən ağrıyıram. Xəbərlərə baxıram. Bir uşaq ölüb. Başa düşürsən? Bir uşaq. Qəzaya düşüb. Altı aylıq. Necə ağlamayım mən? Bax… Çadra sizə niyə verilib, bilirsən? Rahat ağlaya biləsiniz deyə. Hönkürməsəniz, ağlayanda çiyinləriniz atılmasa anlamarıq biz. Biz göz yaşlarınızı gizlətmək üçün çadraya bürüyürük sizi. Siz də deyirsiniz ki, qadın azadlığı-filan. Çadra göz yaşını gizlətmək üçündür, Nərmin…
– Ağla da, sənə nə mane olur?
– Başa düşmürsən məni…
– Yoxsa ağlaya bilmirsən? Amma sən ağlada bilirsən, təcrübən var axı.
– Nərmin…
– Buyur, dinləyirəm səni…
– Sənin qarşında günahkaram. Bunu bilirəm. Üzr istəyirəm. Yüzüncü dəfə…
– Üzr?
– Yox, üzr də yox. Bax, biz gərək üzrdən daha böyük, daha uca bir şey düzəldəydik. Tövbə var. Amma tövbə Tanrıyadır. O da bir cür üzrdür. Amma biz Homo Sapienslər peşmanlıq üçün bu 150 min ildə üzrdən daha böyük nəsə düzəldə bilmədik. “Mersedes"in yüz modelini düzəltmişik. Heyvana atdığımız daşlardan atom bombası düzəltmişik. Amma peşmanlıq ancaq üzr şəklindədir.
– İndi üzr mövzusunu araşdırırsan? Yunan mifologiyasında üzr məsələsi necə qoyulub? Konfutsi bu haqda nə deyir?
– Mən günahkar deyiləm. Özümü günahkar bilmirəm. Sadəcə… Məndən asılı olmadı. Mən aşiq oldum.
– Mənə “səni sevirəm” deyəndən bir həftə sonra?
– Əslində… Bilirsən… Mən əslində…
– Bilirəm…
– Sən günahkar deyildin…
– İsa peyğəmbərdir, mənəm – bizim günahımız yoxdur.
– Səndən sonra mutlu olmadım mən. Ağlamaq istəyib ağlaya bilməyən adam təsəvvür edirsən? Qəhər gəlib yumruq kimi düyünlənirdi boğazımda. Gözümdən yaş çıxmırdı. Xoşbəxtola bilmədim. Yüz dəfələrlə telefonu əlimə götürdüm. Amma sənə deməyə söz tapmadım, Nərmin. Biz hələ o sözləri tapa bilməmişik. Biz axmaqlar hələ o sözləri yarada bilməmişik. Qədim qəbilə haqqında oxumuşdum. O qəbilənin dilində sevgi sözü yoxuymuş. Sevmək əvəzinə “istəmək” deyirlərmiş. “Ət istəyirəm”. “Qız istəyirəm”. “Alma istəyirəm”. Eyni sözlərmiş. Gör, o qəbilənin oğlanları nə əzablar çəkirmiş. O böyük duyğu ifadəsiz qalırmış ürəkdə… Hisslər söz olmadığına görə doğula bilmirmiş. Ürəyə yük düşürmüş.
– Deməzdim. Sevgi də ət istəyi deyilmi? Məncə, onlar fikirlərini daha dəqiq ifadə edirlərmiş. Daha sizlər kimi öz şəhvətiniz naminə Nitsşedən, Movlanədən sitat gətirmirlərmiş. “Ət istəyirəm”. Aydındır. Amma siz neynirsiz? Qızı yatağınıza salmaq üçün Nitsşeni qəbirdən çıxardırsız. Yazıq Nitsşe. Bir qız sevmişdi, o da bakirə idi. Fahişəxanaya getdi, sifilisə yoluxdu, elə ondan da öldü. Yaddaşını itirmişdi Nitsşe. Amma yaddaşını itirəndə də kişi idi. Əsl kişi. Kişi kimdir? Əsl insan. İdeal insan. Canım sənə desin, Fövqəl İnsan. Atı qucaqlayıb ağlamışdı. Atı ha! O at, bilirsənmi hansıdır? Çexovun hekayəsi var, bir yerdə oxuyurduq həmişə. “Qüssə” idi də adı, “Toska”. Faytonçunun oğlu ölür, dərdini danışmaq istəyir, heç kim qulaq asmır, gəlib ata danışır. Ağlıma gəlib ki, bu at elə Nitsşenin boynuna sarılıb ağladığı atdır. Ya da o atın qohumudur. Nə bilim. Belə fikirləşirəm. Gecə vaxtı zəng eləyib mənə Nitsşedən danışdırırsan… Özünsə ağlamağa cəsarət tapmayıb, mənə zəng vurmusan. Nitsşe qədər də olmadın. Nitsşe qədər… Yox, elə deməyim. Yaddaşını itirən, kitab yazdığını belə unudan Nitsşe qədər olmadın.
Telefonun o başından səs eşitdi Nərmin. Zırıltı idi, yoxsa hırıltı – anlamadı. Araya çökən sükut Elçinin quyu dibindəymiş kimi uzaqdan gələn səsi eşidilənədək davam etdi. “Məni mutsuzluğuma bağışla, Nərmin” deyirdi o səs. “Həmişə sənə zarafatla deyirdim ki, məni daim mutlu biri kimi xatırlayarsan. Amma indi “məni mutsuzluğuma bağışla” deyirəm.”
– Yox, Elçin, bağışlamıram. Məni bədbəxt edib özün də bədbəxt olacaqdınsa bu oyun nəyə lazım idi? Barı özün xoşbəxt olaydın. Səni xoşbəxt biləydim. O zaman deyərdim ki, gedişim nəyisə dəyişib. O zaman düşünərdim ki, mənim göz yaşlarımın nəsə qiyməti olub. İndi necədir bəs? Mən bədbəxt, sən bədbəxt, bəs bu göz yaşları nə üçün idi? Bəs çəkdiyim bu qədər ağrı nəyə görə idi? Aldım qoz, satdım qoz. Bu nə ticarətdir, bu nə alverdir? Uzaqdaydın, başqa qollarda, başqa yataqlardaydın, amma təki səni xoşbəxt biləydim. O zaman mənim bədbəxtliyimin də qiyməti, hörməti olardı. Nə sən uddun, nə mən. Dəqiqə 120. Hesab 0-0. Sarı kart da yoxdur oyunda.
– Mən o zaman da mutsuz idim? Deməli, bu genetik imiş. Heçmi xilas ola bilməyəcəm mən?
– Sən xoşbəxt olmaq istəmirsən ki… Sən heç özün də bilmirsən nə istəyirsən. Sənin beş min yeddi yüz əlli altı dəfə danışdığın o lətifə vardı: “Mamed, sən də bir lotereya al da”. Bax, sən də eləsən. Lotereya almadan udmaq istəyirsən. Ölmüşdü Xankişi…
– Bu yumorun üçün darıxmışam…
– Başqa nə üçün darıxmısan?
– Deyimmi?
– De…
– Qoxun üçün…
– Əşşi, boş-boş danışma… Nə qoxu… İndiyə qoxu qalar?
– Vallah…
– Qoxum üçün darıxsaydın öz qoxusunu “Şanel”lə boğan o qızı sevməzdin. Doğrudan ha, onun qoxusu var? Uşaqlıq köynəyi qalıbmı, onu qoxla, bəlkə orda qalar. Yoxsa hər yerinə “Şanel” vurur o? Necə deyirdi Monro? Gecələr iki damcı “Şanel”lə yatıram. Monro idi də o?
– Hə,