Atanız Atatürk. Falih Rıfkı Atay

il avqustun 10-da 14 dövlətin səlahiyyətli nümayəndəsi tərəfindən Sevrdə (Fransa) "Müttəfiq Dövlətlər və Türkiyə arasında sülh müqaviləsi" imzalanıb. 1919-cu il Paris Sülh konfransında Fransa, İngiltərə və Birləşmiş Ştatların liderləri “Avropanın xəstə adamı” adlandırdıqları Osmanlı imperiyasını tamamilə siyasi xəritədən silmək üçün bütün vasitələrdən istifadə edirdilər. Bu həm də, Konstantinopolun itirilməsi ilə heç cür barışmaq istəməyən xristian dünyasının beş yüz illik arzusunun reallaşması demək idi. 1920-ci il avqustun 10-da 14 dövlətin səlahiyyətli nümayəndəsi tərəfindən Sevrdə (Fransa) "Müttəfiq Dövlətlər və Türkiyə arasında sülh müqaviləsi" imzalandı. Müqavilə rəsmi olaraq deyure Osmanlı imperiyasının bölüşdürülməsini, defakto isə Türkiyənin suverenliyini ləğv etdi. Hələ 1915-ci ildə Antanta dövlətləri Osmanlı imperiyasının bölüşdürülməsi planı ətrafında məxfi danışıqlar aparırdılar. Müttəfiqlərin öz planlarını həyata keçirməsinə ən böyük maneə isə Mustafa Kamal Atatürkün başçılığı ilə Türk xalqının apardığı İstiqlal savaşı idi. Məhz Türkiyənin bir dövlət kimi dünyanın siyasi xəritəsindən silinməsini təsbit edən Sevr müqaviləsi M.K.Atatürk tərəfindən tanınmayaraq, onun 1923-cü ildə Lozanna müqaviləsi ilə əvəz olunmasına səbəb oldu. Sevr müqaviləsi Sultan VI Mehmetin dövründə imzalansa da, 1920-ci il martın 18-də ingilislərin İstanbulu işğal etdiyi dövrdə ləğv edildi və əslində heç zaman Osmanlı imperiyası tərəfindən ratifikasiya belə edilmədi.

      4

      Bugünkü Almaniya, Avstriya, Bohema ve Polşanın qərb bölümünü əhatə edən Almaniyada miladdan əvvəl III–IX əsrlərdə yaşayan xalq.

      5

      Hərbi lisey

      6

      Ştabs kapitan

      7

      Mabeyin Osmanlı sarayında padşahın şəxsi qələm müdürlüyü işlərini görən qurumdur. Xüsusilə də XIX əsrdə bu qurum böyük əhəmiyyət daşımışdı. Mabeyin sözünün mənası ərəbcə iki şeyin arası deməkdir. Əvvəllər sarayın hərəm ve salamlıq bölümləri arasındakı dairəyə verilən ad kimi istifadə olunurdu. Zaman keçdikcə bu dairədə çalışan insanların sayı artdı. Mabeyinçi adı verilən bu adamlar padşahı qorumaq, xalq və Babi Aliylə olan münasibətləri idarə etmək, saraya gələn ziyarətçilərin ziyarətlərini təşkil etmək, saray protokoluna əməl etmək kimi vəzifələri yerinə yetirirdilər. II. Abdülhamidin dövründə dövlətin idarə olunması Babi Aliden daha çox saraydan edildiyi üçün Mabeyin dairəsi 1876-1908-ci illər arasında dövlətin ən güclü qurumuydu. Mabeyin qurumu 1908-ci ildə məşrutə elan edilməsindən sonra öz əhəmiyyətini itirməklə bərabər Səltənətin qaldırılmasına qədər fəaliyyət göstərmişdir.

      8

      Suriyanın Havran bölgəsində, Livanın bəzi bölgələrində və buralara yaxın bölgələrdə yaşayan və özlərinə aid məzhəbləri olan topluluq.