„Cokolwiek się zdarzy – niech uderza we mnie…”. Stefan Żeromski

Читать онлайн.

Название „Cokolwiek się zdarzy – niech uderza we mnie…”
Автор произведения Stefan Żeromski
Жанр Повести
Серия
Издательство Повести
Год выпуска 0
isbn



Скачать книгу

zdarzy – niech uderza we mnie…«

      Cokolwiek się zdarzy – niech uderza we mnie

Sofokles, Edyp-król

      Na łóżku oznaczonym liczbą 24, w najbardziej ciemnym kącie sali, leżał od kilku miesięcy trzydziestoletni może parobek folwarczny. Nad wezgłowiem łóżka kołatała za każdym poruszeniem się chorego czarna, drewniana tablica z napisem: caries tuberculosa1… Amputowano biedakowi nogę powyżej kolana, wskutek suchotniczego gnicia kości. Chłop był bezrolny, kartoflarz, z kartoflarzów2 pochodził. Miał we dworze służbę, ożenił się był przed trzema laty, chłopaka o konopiastej czuprynie się dochował – aż oto, ni z tego, ni z owego, zabolała go noga w kolanie i pootwierały się ranki. Dał dobry człowiek furmankę do miasta i odstawiono chudziaka na koszt gminy do szpitala.

      Tamto jeszcze pamiętał dobrze, jak jedzie w odwieczerze3 jesienne z kobieciną swoją w paradnym wasągu4 z półkoszkami5, jak se6 popłakują oboje ze strachu i żałości – i co se zapłaczą, to przegryzą jajkiem ugotowanym na twardo – a potem to już tylko jakaś niezmierna szarzyzna, niby mgła, nie mgła…

      Dnie szpitalne bez różnicy, bez odmiany, znikły mu z pamięci, tworząc jakby niezgłębioną wyrwę w życiu – tylko smutek nieodmienny przez ciąg tylu miesięcy przygniatał mu duszę z taką nieubłaganą i brutalną siłą, z jaką płyta kamienna przygniata mogiłę. Przez tę mgłę pamięta półjasno dziwne dziwy, jakie z nim wyrabiano: kąpanie, głodzenie, zapuszczanie w rany drucików aż do kości – potem operację, jak niosą go na salę, między panów ubranych w fartuchy krwią zbroczone – i to dziwne, nieustraszone męstwo pamięta, jakie go podparło tej godziny, niby ręka miłosierdzia.

      Przed operacją, patrząc na szereg zjawisk budzących wstręt – snuł i on z głębi prostej swej duszy nić rozmyślań, jakie snuć uczy ta największa na ziemi mistrzyni – wspólna sala w szpitalu. Po operacji wszystko zasłoniło znużenie śmiertelne i niechęć. Zimno mu było ciągle, a około południa, nad wieczorem zaczynało w czaszce coś ciążyć niby kula kamienna i szły od kuli do nóg strumienie mrozu. Od palców znowu zdrowej nogi ciągnęły ku czaszce fale rozmarzającego ciepła. Myśli, jak kropelki żywego srebra, chyżo zlatywały w jakiś kącik mózgu i podczas gdy leżał skurczony w kałuży potu, podczas gdy powieki opadały same – nie na sen, lecz na bezwładność – napastowały go dziwaczne, półsenne widziadła.

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      1

      caries tuberculosa (med., łac.) – gruźlicze próchnienie kości. [przypis edytorski]

      2

      kartoflarzów – dziś popr. forma D. lm: kartoflarzy. [przypis edytorski]

      3

      odwieczerze a. odwieczerz (daw., gw.) – popołudnie, pora przed

1

caries tuberculosa (med., łac.) – gruźlicze próchnienie kości. [przypis edytorski]

2

kartoflarzów – dziś popr. forma D. lm: kartoflarzy. [przypis edytorski]

3

odwieczerze a. odwieczerz (daw., gw.) – popołudnie, pora przed wieczorem. [przypis edytorski]

4

wasąg – wóz gospodarski, dość prymitywny powóz czterokołowy bez resorów, z nadwoziem drabinkowym lub w kształcie wiklinowego kosza, opartym bezpośrednio na osiach; używany w Polsce do pocz. XX wieku. [przypis edytorski]

5

półkoszki (daw.) – uplecione z wikliny burty wozu. [przypis edytorski]

6

se (gw.) – sobie. [przypis edytorski]



<p>1</p>

caries tuberculosa (med., łac.) – gruźlicze próchnienie kości. [przypis edytorski]

<p>2</p>

kartoflarzów – dziś popr. forma D. lm: kartoflarzy. [przypis edytorski]

<p>3</p>

odwieczerze a. odwieczerz (daw., gw.) – popołudnie, pora przed wieczorem. [przypis edytorski]

<p>4</p>

wasąg – wóz gospodarski, dość prymitywny powóz czterokołowy bez resorów, z nadwoziem drabinkowym lub w kształcie wiklinowego kosza, opartym bezpośrednio na osiach; używany w Polsce do pocz. XX wieku. [przypis edytorski]

<p>5</p>

półkoszki (daw.) – uplecione z wikliny burty wozu. [przypis edytorski]

<p>6</p>

se (gw.) – sobie. [przypis edytorski]