Atlantidanın son sakini. Александр Беляев

Читать онлайн.
Название Atlantidanın son sakini
Автор произведения Александр Беляев
Жанр
Серия Dünya ədəbiyyatından seçmələr
Издательство
Год выпуска 0
isbn 9789952243659 



Скачать книгу

isə yarımdairə şəklində ucalan başı qarlı dağlar onu qoruyan gözətçi dəstəsinə bənzəyirdi.

      Bütün bu dağ silsilələri boyunca atlantların ən möhtəşəm incəsənət əsərlərindən biri uzanırdı. Atlantidanın qüdrətli heykəltəraşı Adişirna-Quançın yaratdığı Günəş tanrısı sol böyrü üstə uzanmış gənc oğlan şəklində təsvir olunmuşdu. Budlarına tərəf uzanan sağ əlində tutduğu nəhəng buynuzdan şəlalə tökülürdü. Dirsəklənmiş tanrı sol əlinin açıq ovcunu qabağa tutaraq qarşıda yerləşən məbədlərə (Poseydonis məbədi onların düz ortasında idi), böyük piramidalara və obelisklərə8 təbəssümlə baxırdı. Bu tanrı fiquru başdan-ayağa dağ silsiləsindən yonulmuşdu. Heykəlin qatlanmış dirsəyindən ayağına qədər gedib çatmaq üçün iki gün vaxt lazım idi. Bu əzəmətli əsəri ərsəyə gətirmək üçün minlərlə qul gecə-gündüz əziyyət çəkməli olmuşdu.

      Heykəlin ovcunda yerləşən nəhəng məbəd və piramidalar qəşəng, balaca oyuncaqlara bənzəyirdi.

      Sərnişinlər bu əsrarəngiz mənzərəyə heyrətlərini susmaqla ifadə edərək hədsiz ehtiramla baxırdılar.

      – Bəli, Atlantidanın tanrısı, doğrudan da, möhtəşəmdir, – onlardan biri fikirli-fikirli dedi.

      Gəmi buxtaya daxil oldu.

      Matroslar üzərlərinə rəngbərəng ipəklərlə qanadlı öküz şəkilləri çəkilmiş nəhəng, qırmızı yelkənləri endirdilər. Yelkənlər “Л” şəklində tikilmiş dor ağaclarıyla yağış çətiri kimi aşağı enməyə başladı. Avarçəkənlər bir-birinin ardınca nazik tunc lövhələrdən üzlənmiş ağır avarları buraxırdılar. Yalnız ən aşağı qatdakı avarlar hələ də ahəngdar fleyta sədaları altında suya çırpılmaqda idi.

      Nəhayət, gəminin burun hissəsində yerləşən kiçik üçbucaq yelkən də aşağı salındı. O, küləyin təsiriylə zərif kəpənək qanadları kimi titrəyib dayandı.

      Gəmi sahillərinə ağ daş döşənmiş geniş kanala daxil oldu.

      Kanal bir-birinin arxasınca yerləşən üç limandan keçirdi. Gəmi yaxınlaşanda birinci limandan dəniz keşikçilərinin böyük tunc şeypurları ucadan səsləndi.

      İti, dik burunları və “Л” şəkilli gödək dorları olan altı ədəd yastıdibli ticarət barjası9 gəmiyə yanaşıb onun ətrafında yarımdairə şəklində dayandı. Barjalarda uzun nizəli və gödək qılınclı, cilalanmış tuncdan hazırlanan dəbilqə geyinmiş əsgərlər durmuşdular.

      Dəniz gözətçilərinin başçısı gəminin göyərtəsinə çıxdı.

      O, ehtiram əlaməti olaraq əlini qabağa uzatdı – azad atlantlar hətta öz hökmdarlarının da qarşısında diz çökmürdülər – və yola davam etməyi xahiş elədi. Avarlar aram-aram suya endi.

      Gözlənilmədən bu kanal qurtardı və gəmi batan günəşin işığına bürünmüş Böyük Poseydonis limanına daxil olub, uzunluğu on kilometrə çatan böyük kanalla yoluna davam etdi. Kanalın sahili boyunca evlər, məbədlər, anbarlar, kanaldan ayrılan xırda arxlarla suvarılan qarğıdalı və buğda tarlaları uzanırdı. Yaşıl bağların arasında ağ, qırmızı və qara daşlardan tikilmiş alçaq kubşəkilli evlər görünürdü. Evlərin divarlarına sadə, lakin qəşəng naxışlar vurulmuşdu.

      Sol tərəfdə, batan günəşin son şüalarında Dəniz Birjasının yazılarla dolu, hündür obeliskli binası ucalırdı. Onun qarşısında isə müxtəlif qəbilələrin nümayəndələrindən ibarət izdiham vardı. Burada məkrli qılınclarını xəz paltarlarının altında gizlətmiş skandinavları, qırmızı qalpaqlı, üstünə qızıldan naxışlar vurulmuş uzun donlu asiyalıları da görmək olardı, başlarına konusşəkilli taclar qoymuş, dayanmadan həmaillərini cingildədən fil sümüyü satıcılarını – nubiyalıları da.

      Nəhayət, gəmi üçüncü, daxili dəniz hövzəsində dayandı. Burada kiçik qayıqlar, qondolalar10, felyuqalar11 sürətli dəniz böcəkləri kimi aramsız hərəkətdə idi.

      Səyyahlar gəmilərdən düşüb günəş diskiylə bəzədilmiş qara qondolalara mindilər.

      Qondolalar üç kanalla kəsişən düz bir kanal boyunca sürətlə üzməyə başladı. Qırmızı tunc döşənmiş bu kanalların arasından Poseydonis şəhərinin Müqəddəs Təpəsi yüksəlirdi.

      Birinci və ikinci həlqəvi kanalların arasında böyük qışlalar12 tikilmişdi. Burada öz sədaqəti və cəsarəti ilə ağır sınaqlardan çıxmış döyüşçülər görmək olardı, onların əksəriyyətini sarışın, uzunsaçlı qallar və qarabəniz bərbərlər13 təşkil edirdi.

      Qonaqlar qondolalardan düşüb piyada Müqəddəs Təpəyə qalxmağa başladılar.

      Onun zirvəsindən bütün məbədləri dövrəyə alan piramidalar aydın görünürdü. Piramidaları isə saraylar, monastırlar, kilsələr, asma bağlar, astronomik qüllələr və kahinlərin elmi laboratoriyaları əhatələmişdi.

      Yolun hər iki tərəfində sivri yarpaqları və dərin kökləri olan əjdaha ağacları bitmişdi. Bu ağacların şirəsi qan kimi qırmızıdır. Palmaların arası ilə fəvvarələr şırıltı ilə axırdı.

      Ay çıxmış, onun işığı şəhəri nurlandırmışdı. Hava çiçəklərin ətriylə dolmuşdu.

      Arabir qışladan qəfil şeypur səsləri eşidilirdi.

      Yolda heykəl kimi hərəkətsiz dayanmış keşikçi döyüşçülərdən başqa, heç kəs yox idi. Onların parlaq silahları ay işığında bərq vururdu. Bunlar “Neptunun əsgərləri” – kahinlərin və hökmdarların oğulları idi. Əsil-nəcabətli olduqları üçün qadağan edilmiş yerlərdə keşik çəkmək şərəfinə layiq görülmüşdülər.

      Təpəni qalxdıqca dənizin təravətverici nəfəsi daha yaxşı hiss olunurdu.

      Poseydon məbədi tuncla örtülmüş kəsik bir piramidanın üstündə ucaldılmışdı. Uzunluğu bir stadiyə14 çatan bu məbəd başdan-başa gümüşə, qızıla və tunca bürünmüşdü. Məbədin içindəki heykəl və sütunlar fil sümüyü ilə bəzədilmişdi. Yuxarısında isə qanadlı atların qoşulduğu arabasında əzəmətlə dayanmış Günəş tanrısının nəhəng heykəli yüksəlirdi. Heykəlin ətrafında cərgə-cərgə astronomik sütunlar, bir də dəniz pərilərinin tunc və Poseydonun on oğlundan törəyən hökmdarlarla qadınlarının qızıl heykəlləri qoyulmuşdu.

      Parıldayan tuncdan üzlənmiş bütün bu tikililər bir qədər qorxunc, lakin öz gözəlliyi ilə eyni zamanda heyrətamiz təəssürat yaradırdı.

      Məbədin yaxınlığındakı qayadan iki bulaq axırdı: onların birindən soyuq, digərindən isə isti su çağlayırdı. Həmin bulaqlar üzərində hamamlar ucaldılmış hovuzlara tökülürdü. Hamamların biri yay üçün nəzərdə tutulmuşdu və üstüaçıq idi, digərindən isə qışda yağışlar yağan zaman istifadə edilirdi və üstüörtülü idi.

      Bələdçi qonaqları Poseydon məbədinin yaxınlığında, dəfnə



<p>8</p>

Obelisk – sütun şəklində daş abidə

<p>9</p>

Barja – yalnız yedəkdə hərəkət edə bilən yük gəmisi

<p>10</p>

Qondola – kayutu olan Venesiya qayığı

<p>11</p>

Felyuqa – Qara dənizdə və Aralıq dənizində kiçik yelkən gəmisi

<p>12</p>

Qışla – əsgəri hissələri yerləşdirmək üçün böyük bina; qazarma

<p>13</p>

Bərbərlər – və ya barbarlar; vaxtilə Afrikanın şimalında yaşamış, indi isə ərəblərlə qarışmış bir xalq

<p>14</p>

Stadi – müxtəlif yerlərdə fərqli olan qədim yunan uzunluq ölçüsü. Attika stadisi 177,6 metrə bərabər idi.