Hekayələr. Оскар Уайльд

cavab verdi:

      – O, qırmızı qızılgüldən ötrü ağlayır.

      Onlar təəccübləndilər:

      – Qırmızı qızılgül üçün? Necə də gülməlidir!

      Hər şeydə eybəcərlik axtaran balaca kərtənkələ qəhqəhə çəkdi. Lakin bülbül tələbənin dərdini başa düşür və palıd ağacındakı yuvasında oturub məhəbbətin sirri haqqında düşünürdü.

      Birdən o, qanadlarını açıb göyə qalxdı, uçdu, kölgə kimi meşəlikdən və bağın üzərindən ötüb-keçdi.

      Çəmənliyin ortasında gözəl bir qızılgül kolu vardı. Bülbül onu görən kimi aşağı endi və budaqlardan birinə qondu.

      – Mənə bir qırmızı qızılgül ver, sənə ən həzin nəğməmi oxuyaram.

      Kol başını buladı:

      – Mənim qızılgüllərim ağdır. Onlar dəniz köpüyü kimi ağdır, hətta dağ başındakı qardan da ağdır. Yaxşısı budur, sən günəş saatının ətrafında olan qardaşımın yanına get, bəlkə, o sənə istədiyini verdi.

      Bülbül günəş saatının ətrafında bitən qızılgül kolunun yanına uçdu.

      – Mənə bir qırmızı qızılgül ver, sənə ən həzin nəğməmi oxuyaram.

      Bu kol da başını buladı:

      – Mənim güllərim sarıdır. Onlar kəhrəba taxtda oturan supərisinin saçlarıtək sarı, əli dəryazlı biçinçilərin gəlişindən əvvəl çəmənlikdə bitən nərgiz gülündən də sarıdır. Yaxşısı budur, sən tələbənin pəncərəsi altında bitən qardaşımın yanına get, bəlkə, o sənə istədiyini verə.

      Bülbül tələbənin pəncərəsi altında bitən qızılgül kolunun yanına uçdu.

      – Mənə bir qırmızı qızılgül ver, sənə ən həzin nəğməmi oxuyaram.

      Bu kol da başını buladı:

      – Düzdür, mənim güllərim qırmızıdır, – dedi. – Onlar göyərçinin ayaqları kimi qırmızı, okeanın dibindəki mağaralarda olan mərcanlardan da qırmızıdır. Lakin qış və şaxta damarlarımı dondurmuş, qönçələrimi məhv etmişdir. Tufansa budaqlarımı sındırmışdır. Bu il mənim bircə dənə də gülüm olmayacaq.

      Bülbül qışqırdı:

      – Mənim istədiyim bircə dənə qırmızı qızılgüldür, yalnız bircə dənə. Görəsən, onu əldə etmək üçün başqa bir yol varmı?

      Kol cavab verdi:

      – Yol var, amma o elə dəhşətlidir ki, onu sənə deməyə dilim gəlmir.

      Bülbül dilləndi:

      – De, mən qorxmuram.

      – Əgər qırmızı qızılgül istəyirsənsə, onu sən ay işığında öz nəğmələrinlə yaratmalı və ürəyinin qanı ilə qızartmalısan, – deyə kol izah eləməyə başladı. – Sən köksünü tikana söykəyib mənim üçün oxumalısan. Bütün gecəni aramsız oxumalısan, tikan sənin ürəyinə yeriməli, sənin qanın damarlarıma axmalı və mənim olmalıdır.

      Bülbül qışqırdı:

      – Ölüm bir qırmızı qızılgül üçün çox baha qiymətdir. Həyat hamıya əzizdir. Yaşıl meşədə oturub Günəşi qızıl, Ayı mirvari arabasında görmək necə də gözəldir! Yemişan ətri, dərələrdə gizlənən qarçiçəyi və dağlarda ətir saçan süpürgəgülü gözəldir. Lakin məhəbbət həyatdan da gözəldir. Həm də balaca bir quşun ürəyi insan ürəyi ilə müqayisədə nədir ki?

      Bülbül boz qanadlarını açıb havaya qalxdı. O, kölgə kimi bağın və meşənin üstündən ötüb-keçdi.

      Bülbül gənc tələbəni necə qoyub getmişdisə, o eləcə də, qəşəng gözləri yaşlı halda otların üstündə uzanmışdı.

      Bülbül qışqırdı:

      – Sevin! Sevin! Sən öz qızılgülünü alacaqsan. Mən onu ay işığında nəğmələrimlə yaradacaq və ürəyimin qanı ilə allaşdıracam. Bütün bunların müqabilində mən səndən bircə şey xahiş edirəm. Axıra qədər öz məhəbbətinə sadiq qal və bil ki, fəlsəfə müdriklikdən nə qədər danışsa da, məhəbbət ondan müdrikdir. Kobud qüvvə nə qədər güclü olsa da, məhəbbət ondan güclüdür. Onun bədəni və qanadları alov rəngindədir. Onun dodaqları bal kimi şirin, nəfəsi isə müşk-ənbər qoxuludur.

      Tələbə otların arasından bülbülə baxdı, onu dinlədi, lakin nə dediyini başa düşmədi, çünki o, kitablarda yazılanlardan başqa heç nə anlamırdı.

      Palıd ağacı isə hər şeyi başa düşdü və budaqlarında yuva salmış bülbülü çox sevdiyi üçün kədərləndi. Onun pıçıltısı eşidildi:

      – Mənim üçün axırıncı dəfə oxu. Sən gedəndən sonra özümü yalqız hiss edəcəyəm.

      Bülbül palıdın sözünü yerə salmadı. Son dəfə oxudu. Onun səsi dərədən axıb gedən suyun şırıltısından da gözəl və təsirli idi.

      Bülbül nəğməsini qurtaran kimi tələbə ayağa qalxdı və dəftər-qələmini cibindən çıxartdı. Meşənin içi ilə evinə gedə-gedə öz-özünə danışmağa başladı:

      – Doğrudur, onun gözəl səsi var, bunu inkar etmək olmaz. Lakin görəsən, onun hissiyyatı varmı? Qorxuram olmasın. Yəqin, o da artistlərin çoxu kimidir. Onun nəğmələrində səmimiyyət yoxdur. O öz həyatını başqasının yolunda qurban verməz. Onu ancaq musiqi maraqlandırır və hamı bilir ki, aktyorlar lovğa olur. Onun səsində məlahət var, əfsus ki, bunlar xeyirsiz və mənasız işlərdir.

      Tələbə öz otağına gəldi, köhnə yatağına yıxılıb sevdiyi qız haqqında düşünməyə başladı. Bir azdan onu yuxu apardı.

      Ay səmanın ənginliklərində parlayanda bülbül qızılgül kolunun yanına uçdu və sinəsini tikana söykəyib oxumağa başladı. Bütün gecəni beləcə oxudu və buz kimi soyuq Ay aşağı əyilib onun nəğməsini dinlədi.

      Bülbül nəğməsini oxuduqca tikan sinəsinin dərinliklərinə yeriyir, onun qanı sızır, azalırdı. Əvvəlcə bülbül oğlan və qızın qəlbində məhəbbətin yaranmasından oxudu və bir azdan qızılgül kolunun ən hündürdə olan budağında qeyri-adi bir qızılgül açılmağa başladı. Qızılgülün ləçəkləri mahnıdan mahnıya pardaqlanırdı. Qızılgül çay üzərindəki dumanlar kimi rəngsiz, səhərin qanadları təki gümüşü idi. Bəli, kolun ən uca budağında belə bir qızılgül açılırdı. Lakin bu, kola azlıq edirdi. O, bülbülün üstünə qışqırdı:

      – Sinəni tikana daha bərk sıx, balaca bülbül, yoxsa səhər qızılgüldən tez açılar.

      Bülbül sinəsini tikana daha bərk sıxdı, onuk cəh-cəhi zilə qalxdı və əks-səda verib cingildədi. Bu dəfə o, kişi və qadının qəlbində istəyin yaranmasından oxudu. Qızılgülün ləçəkləri, oğlan öz nişanlısının dodağından ilk dəfə öpərkən qızardığı təki qızarmağa başladı. Lakin tikan hələ bülbülün ürəyinə çatmamışdı, gülün ürəyi ağ qalmışdı. Onun ürəyini al-qırmızı rəngə ancaq bülbül ürəyinin qanı boyaya bilərdi. Kol