گەلانی ئێران. Андрей Тихомиров
.
گەلانی ئێران
ناوی ئێتنۆنیمی "ئێرانیەکان" لە ناوی مێژوویی "ئێران"ەوە هاتووە، کە لە ئاریایی کۆنی ئێرانی (زەوی)، (زەوی) ئارییەکانەوە وەرگیراوە. گەلانی ئێران یان گەلانی ئاری – کۆمەڵێک گەلی بە ڕەچەڵەک هاوبەش، بە زمانەکانی ئێرانی قسەکەری لقی ئاریی بنەماڵەی زمانەکانی هیندۆئەورووپی قسە دەکەن، کە لە چەمەکانی باشووری ئۆرال – ناوچەی دەریای ڕەش پێکهاتووە . کۆنترین دانیشتوانی ئێران، لە بەشی ڕۆژئاوای خۆیدا، لە هەزارەی چوارەمی پێش زایینەوە. هـ. ئیلامی و کاسی و هۆزی خزمایەتی هەبوون؛ بەشێکیش، ڕەنگە، هورییەکان. زمانەکانی ئەم هۆزانە بەشێک نەبوون لە نە لە بنەماڵەی زمانە سامییەکان و نە لە بنەماڵەی زمانی هیندۆئەورووپی. ئەو هۆزانەی کە بە زمانە ئێرانییەکان قسەیان دەکرد لە سەرەتای هەزارەی یەکەمی پێش زایین لە ئێران دەرکەوتن. هـ.