Сымон-музыка. Якуб Колас

што нікому —

      Табе толькі можна знаць.

      – Дзякуй, хлопча, за увагу,

      Надта рады, мой каток!

      Сядзь бліжэй, а я прылягу,

      Бо штось ные трохі бок…

      Эхе-хе, брат! адспявана

      Мая песня, дый пара —

      Ўсё нутро ўжо папсавана,

      Чуць трымаецца кара. —

      Застагнаў дзед, кладучыся,

      Лёг, шчаку рукой падпёр.

      – Смерць падходзіць, крадучыся,

      Як да стада воўк з-за гор…

      Ты, Сымон, баішся смерці?

      – Не!.. сапраўды гавару:

      Я б хацеў скарэй памерці, —

      Дзед, памрэш, і я памру.

      – Жыць табе, мой хлопча, трэба:

      Ты малы яшчэ, дзіця:

      Расквітнее твая глеба,

      Прыйдзе час твайго жыцця…

      Уміраць хоча! старэча!..

      Смейся з гэтай гаманы!.. —

      Ды ў той момант дзесь далеча

      Ціха бомкнулі званы

      I між імі звон пабіты,

      Той надтрэснуты, стары;

      Зыкі, смуткам апавіты,

      Млеюць жаласна ў бары.

      – Вось цікава: аб тым звоне

      Я й хацеў апавядаць.

      – Ну, кажы, кажы, Сымоне,

      Бо цікава гэта знаць.

      Песня аб званох

      Гудам-звонам срэбна-медным

              Звоняць звоны на званіцы.

      Звоняць звоны ў час дзянніцы,

              Надвячэр’ем ясна-бледным,

      Звоняць звоны галасныя.

      Іх віталі сонца косы,

              Агнявыя пасмы-стрэлы;

      Нёсся звон іх у свет белы,

      Плыў іх гоман пад нябёсы,

              У пустэлі патайныя.

      Срэбралітаю расою

              Іх віталі краскі, травы,

      Промень ясны і ласкавы

              У той росцы ззяў красою

              І вясёлкам ткаў кароны.

              Так званілі тыя звоны.

      Між званамі на званіцы

              Быў адзін звон незвычайны,

      Меў ён голас разнастайны,

      Чараў дзіўныя крыніцы

              І размозы нейкай тайны.

      I быў сэрцам ён чуллівы.

      Срэбраструнны, златагукі,

      Успрымаў ён радасць, мукі,

              То маркотны, то шчаслівы,

              Як пакажа час разлукі,

              Як павене міг спаткання.

      I ніколі не маўчалі

              Струны-гуды звона тога:

      Неба шыр, зямлі разлога,

              Залатыя сонца далі

              На яго адбітак клалі

      Чары дзіўнага спявання.

      Аклікаўся ён і громам,

              Неба плыні віхрабежнай,

      Буры чорнай і мяцежнай

              І слядкам над божым домам

              Ад хмурынкі беласнежнай.

      Ён зліваўся ў тон суладны

              З шумам лісцяў і травінак,

      З спевам красак і былінак,

      На ўсё чулы і ўспагадны

              І прыемны, бы ўспамінак.

      А ў час ночы глуха-немы, —

              Калі месяц блеск свой кіне

      У твар ночкавай пустыні,

      I пад вэльмам ціхай дрэмы

              Зоры высыплюць, бы іней, —

      Ажываў ён, і чароўна

              Гралі