Türkçeyle felsefe yapılır mı? “Çok kültürlülüğün bir arada bulunduğu bu coğrafyada, bize özgü bir felsefe geleneğinin tarihselci bir felsefe tarzı doğrultusunda inşa edilebileceğine inanıyorum.” Türkiye'de bir felsefe geleneğinin olup olmadığı hep tartışılagelmiş bir konudur. Ancak, bu konudaki tartışma genellikle indirgemeci bir yaklaşımla sürdürüldüğünden bugüne kadar tatmin edici bir karşılık bulduğu söylenemez. Doğan Özlem, Türkçede Felsefe’de konunun sanıldığından çok daha fazla boyutu olduğunu gözler önüne seriyor. Kitapta Türkiye’nin ve Türkçenin sahip olduğu birikimden Batı merkezli felsefelerin yayılmacı tutumuna kadar pek çok konu tarihselci bir yaklaşım doğrultusunda enine boyuna ele alınıyor. Türkçede Felsefe, yakın dönemde günümüz siyasilerince tartışma konusu yapılan, Türkçede felsefe yapılabilir mi, sorusuna da verilmiş doyurucu bir karşılık olarak okunmalı.
“Doğa bize dilde açılan tarihtir.” – Martin Heidegger Evrensel(lik) terimi son yüz elli yıldır felsefeden bilime, sanattan gündelik dile kadar en sık kullanılan terimlerden biri. Ne var ki, Doğan Özlem Evrensellik Mitosu’nda çok kapsayıcı ve birleştirici görünen bu kavramın, “evrensel”den anlaşılanın farklılığı nedeniyle nasıl tam tersi bir yönde ayrıştırıcılığa yol açtığına işaret ediyor. Bu yüzden de evrensellik daima birilerinin kendi eğilim ve inançları doğrultusunda diğerlerine dayattıkları bir şey olmaktan kurtulamamıştır. Arkasında siyasal bir duruşu bulundurmayan felsefi bir tavrın güdük bir duruş olacağını vurgulayan Doğan Özlem Evrensellik Mitosu’nda bir araya getirdiği yazılarıyla evrenselci anlayışı tarihselci/hermeneutik bir perspektiften sıkı bir eleştiriye tabi tutuyor. Doğan Özlem’den yerleşik kabullere bir çekiç darbesi daha…
“Algısız kavramlar boş, kavramsız algılar kördür.” Immanuel Kant 18. yüzyılın en önemli filozoflarının başında gelen Kant, felsefi görüşleriyle büyük bir çığır açmıştır. Kant, yaptığı çalışmalarla etkisi yalnızca bilgi sorunuyla sınırlı kalmayan, aynı zamanda ahlak felsefesinden üniversitelere kadar pek çok konuda yeni bir anlayış sergilemiştir. Öyle ki, bu kendisinden sonra da sürmüş Yeni Kantçı okullar tarafından sistemi tartışılıp zenginleştirilmiştir. Doğan Özlem’in Kant’ın bilgi, bilim, tarih, ahlak üstüne görüşlerini ele alan kapsamlı yazılarını bir araya getiren Kant Üstüne Yazılar, bu büyük Aydınlanma filozofunu yeniden ele almanın gereğini bir kez daha duyuruyor.