Türklərlə Avstriyalılıar arasında döyüşdə yaralanaraq ikiyə bölünən bir vikontun başına gələnlər oxucuya (dinləyiciyə) bacısı oğlunun dilindən çatdırılır. Bundan sonra vətəninə yarımçıq qayıdan vikont sadəcə şər əməllər törədir və qarşısına çıxan hər şeyi yarıya bölür. – Var olan hər şey beləcə ortadan bölünə bilsəydi, – qayalara düzdüyü və hələ də çırpınan yarım səkkizayaqlıları cahil bütövlüyündən sıyrılıb qurtulardı. Bütövkən mənim üçün hər şey təbii, qarışıq, hava kimi məntiqsiz idi; hət şeyi gördüyümü düşünürdüm, halbuki bu, sadəcə görüntü imiş. Sən də bir gün özünün yarısı olarsan, olmağını diləyirəm, övladım… Öz dünyanın yarısını itərəcəksən, amma yerdə qalan hissə min dəfə daha dərin, daha dəyərli olacaq. O vaxt sən də hər şeyin özün kimi bölünməsini, parçalanmasını arzulayacaqsan, çünki gözəllik də, elm də, ədalət də ancaq parçalara bölünmüş olanda vardır. Lakin aradan çox keçmir ki, onun ikinci yarısı, xeyirxah tərəfi də vətənə qayıdır və yalnız xeyirxah əməllərlə insanların qarşısına çıxır. Bəzən isə özü də bilmədən doğru bildiyi əməllərlə insanlara zərər verir. Bununla da insanlar vikontun iki ayrı hissəsindən fərqli şəkillərdə zərər görürlər.
Avstriyalılarla Osmanlılar arasında savaşa qatılan Terralbalı vikont Medardonu bir Osmanlı mərmisi ikiyə bölür. Vikont öz ölkəsinə yarım insan olaraq qayıdır. Bu maraqlı əhvalat sonradan bir oyun kimi böyüyən gözəl nağıla dönür. Nağıl boyunca yarımvikontun ətrafında onun özündən pis parçalanmış olan insanlar hərəkət edirlər. İtalo Kalvino məşhur bir xalq nağılının motivləri əsasında qələmə aldığı bu gözəl romanda özünün bitib tükənməz düşüncələrindən birinimi mövzuya çevirmək istəyib, yoxsa getdikcə dəyişən, şikəst qalan, düzəlməsi mümkünsüz görünən müasir insana düşündürücü mesajmı göndərmək istəyib – bu sualın cavabını kitabla tanış olduqdan sonra biləcəksiniz.
Реальное и фантастическое в прозе Кальвино очень часто переплетаются, в полной мере это проявилось в сказочной и притчевой трилогии «Наши предки», включающей романы, названия которых говорят сами за себя. В «Раздвоенном виконте» главного героя Медардо ди Терральба разрывает надвое пушечным ядром, и от него остаются две половинки, которые начинают самостоятельную жизнь. В «Бароне на дереве» юный Козимо Пьоваско ди Рондо принимает решение жить на дереве, что вполне осуществимо с точки зрения законов природы, но невозможно и фантастично в социальном плане. В «Несуществующем рыцаре» главный герой Агилульф, один из паладинов войска Карла Великого, существует только в своих доспехах, без них его нет.
«Невидимые города» – одна из основополагающих книг постмодернистской литературы. Пятьдесят пять новелл, построенных по законам гадания на картах Таро и напоминающих легендарный «Декамерон» Дж. Боккаччо. Путешествие по разным городам, посещенным – или якобы посещенным – Марко Поло по поручению Кубла-Хана, под пером Итало Кальвино превращается в странствие по воображаемому миру, где города названы женскими именами. Книга-загадка, книга-игра, правила в которой выбирает сам читатель, изучая новеллы в произвольном порядке и выстраивая свою собственную картину волшебного мира – абсурдного, иллюзорного, но вместе с тем столь похожего на безумную жизнь современных мегаполисов.
«Если однажды зимней ночью путник…» – это не просто роман, это десять историй, каждая со своим сюжетом, атмосферой и автором, и каждая заканчивается на самом интересном месте. Главные герои – Читатель и Читательница – пытаются прочитать эту книгу, оказываясь в литературном лабиринте. Кальвино играет с жанрами, идеями, героями, пространством и читателями. Изумительная проза, действительно оригинальная идея, сложная завораживающая структура…