Mars. W poszukiwaniu życia. David A. Weintraub

      40

      C. Flammarion, La Planète Mars, Paris 1892, wyd. ang.: Camille Flammarion’s The Planet Mars, red. W. Sheehan, tłum. P. Moore, Springer, London 2015, s. 6–9.

      41

      Ibid., s. 11–12.

      42

      Ibid., s. 14.

      43

      Ibid.

      44

      Ibid., s. 15–17.

      45

      Ibid., s. 30–31.

      46

      Ibid., s. 34–38.

      47

      W. Herschel, Herschel’s Second Memoir, 1784, przedrukowane w Camille Flammarion’s The Planet Mars, s. 48–53.

      48

      C. Flammarion, La Planète Mars, s. 54–74.

      49

      Beer i Mädler, cytat z C. Flammarion, La Planète Mars, s. 92.

      50

      C. Flammarion, La Planète Mars, s. 124.

      51

      W.R. Dawes, On the

1

A.P. Nutman, V.C. Bennett, C.R.L. Friend, M.J. Van Kranendonk, A.R. Chivas, Rapid emergence of life shown by discovery of 3,700-milion-year-old microbial structures, „Nature” 2016, http://dx.doi.org/10.1038/nature19355.

2

NASA – skrót od nazwy National Aeronautics and Space Administration (Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej.

3

Ang. Orion Multi-Purpose Crew Vehicle.

4

Komunikat prasowy NASA, NASA Affirms Plan for First Mission of SLS, Orion, May 12, 2017, https://www.nasa.gov/feature/nasa-affirms-plan-for-first-mission-of-sls-orion.

5

Pierwszy lot Falcon Heavy odbył się 6 lutego 2018 r. Rakieta wysłała w stronę Marsa samochód Teslę Roadster wraz z kierowcą manekinem (przyp. tłum).

6

Ch. Davenport, An Exclusive Look at Jeff Bezos’s Plan to Set Up Amazon-Like Delivery for ‘Future Human Settlement’ of the Moon, „Washington Post”, March 2, 2017.

7

https://www.mars-one.com/about-mars-one.

8

15 stycznia 2019 r. decyzją sądu zostało ogłoszone bankructwo i likwidacja firmy Mars One (przyp. tłum).

9

A. Taylor, The UAE’s Ambitious Plan to Build a New City – on Mars, „Washington Post”, February 16, 2017.

10

I. Tharoor, U.A.E. Plans Arab World‘s First Mission to Mars, „Washington Post”, July 16, 2014.

Rozdział 2. Marsjanie?

11

http://www.sacred-texts.com/ufo/mars/wow.htm.

12

R.M. Ketchum, The Borrowed Years 1938–1941: America on the Way to War, Random House, New York 1989, s. 89–90.

13

http://www.history.com/this-day-in-history/welles-scares-nation.

14

A. Brad Schwartz, Broadcast Hysteria: Orson Welles’s ‘War of the Worlds’ and the Art of Fake News, Hill and Wang, New York 2015, s. 8.

15

A. Brad Schwartz, Broadcast Hysteria, s. 223.

16

D.A. Weintraub, Religions and Extraterrestrial Life: How Will We Deal With It?, Springer-Praxis Publishing, New York 2014.

17

Epicurus, Letter to Herodotus, http://www.epicurus.net/en/herodotus.html.

18

S.J. Dick, Plurality of Worlds: The Origins of the Extraterrestrial Life Debate from Democritus to Kant, Cambridge University Press, New York 1982, s. 19.

19

M. Maimonides, Guide for the Perplexed, cytowany w: N. Lamm, Faith and Doubt: Studies in Traditional Jewish Thought, wyd. 2, KTAV Publishing House, New York 1986, s. 98).

20

N. Cusanus, Of Learned Ignorance, tłum. G. Heron, Yale University Press, New Haven 1954, s. 114–115.

21

G. Bruno, On the Infinite Universe and Worlds, 1584, http://www.positiveatheism.org/hist/brunoiuw0.htm#IUWTOC.

22

I.D. Rowland, Giordano Bruno: Philosopher/Heretic, Chicago University Press, Chicago 2008.

23

D.A. Weintraub, Religions and Extraterrestrial Life, Springer, New York 2014, s. 23–24.

24

Agassiz jest również pamiętany słusznie jako antydarwinista oraz jako rasista, który wierzył, że jego poglądy o dominacji białej rasy oparte są na naukowych przesłankach.

25

L. Agassiz, Tribune Popular Science, red. J.Th. Fields, J. Greenleaf Whittier, H.L. Shepard & Co., Boston 1874.

26

Jakkolwiek wiemy obecnie, że na Księżycu znajduje się zamarznięta woda uwięziona w kraterach obszarów biegunowych Księżyca. Znaleziono też cząsteczki wody w próbkach skał przywiezionych przez statki Apollo 15 i 17 (przyp. tłum).

27

Almanach astronomiczny zawiera corocznie aktualizowane informacje na temat pozycji ciał niebieskich.

28

„Dzień” na Merkurym, który trwa 175,97 ziemskich dni, jest wynikiem dziwnego połączenia wolnej rotacji planety (58,65 dni) i czasu obiegu planety wokół Słońca, który wynosi 87,79 dni.

29

J. Jeans, Is There Life on the Other Worlds?, „Science” 1942, nr 95, s. 589.

30

C. Sagan, On the Atmosphere and Clouds of Venus, w: La Physique des Planètes: Communications Presentées au Onzième Colloque International d’Astrophysique tenu a Liége, Société royale des sciences de Liége, Liége 1963, s. 328–330.

31

Wyniki misji Pioneer Venus zostały później potwierdzone przez teleskop IUE: J.-L. Bertaux, J.T. Clarke, Deuterium Content of the Venus Atmosphere, „Nature” 1989, nr 338, s. 567.

32

W. Michael, J. Crowe, The Extraterrestrial Life Debate, Cambridge University Press, Cambridge 1986.

33

G. Mitri i in., Shape, Topography, Gravity Anomalies and Tidal Deformation of Titan, „Icarus” 2014, nr 236, s. 169.

34

Komunikat prasowy NASA 15-188, Cassini Finds Global Ocean in Saturn’s Moon Enceladus, September 15,