Эɮэрдэлэр. Баɮа санаалар. Анабыллар. Клара Ксенофонтова

сааһыҥ туолуута

      Сөтөллөрү билбэккэ

      Сиэннэриҥ сиэннэрин сиэтэҥҥин,

      Сэгэйэ, үөрэ сырыт!

      70 сааһынан

      «Сэттэ уоннарын сиппиттэр —

      Олох оройугар тиийбиттэр.

      Тапталга, нарыҥҥа

      Тардыһаллара элбиир:

      Сардаҥалаах сарсыҥҥы

      Ыҥыра турар син биир —

      Үтүө дууһалаахтар

      Өрүү кырдьыбат буолуохтаахтар!»

      (Леонид Попов)

      Кырдьары, ыалдьары билбэккэ

      Куруук да дьоллоохтук олороор,

      Кэнэҕэс кэнчээри сиэннэргэр

      Кэскиллээх олоҕу оҥороор.

      Сааскы күн сарыалын кэриэтэ

      Сандаархай сайаҕас санаалан,

      Унаар күөх сайыммыт кэриэтэ

      Уостубат уйгулаах олохтон!

      Далбар хотуҥҥа, математика

      учууталыгар

      Учуутал туйгуна буоларга

      Үөһэттэн үһүйтэриилээх,

      Айыылартан айдарыылаах,

      Майгылаах бастыҥа,

      Сүбэһит үтүөтэ!

      Өрөгөйдөөх үбүлүөйгүнэн, олоҕуҥ биир бэлиэ күнүнэн сүһүөхтээх бэйэбит сүгүрүйэн, хоолдьуктаах бэйэбит хоҥкуйан туран, итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибит! Учуутал… Бу сүдү ааты-суолу баҕалаах эрэ барыта сүкпэтин, дьиҥ бэриниилээх, оҕо аймаҕы ис сүрэҕиттэн таптыыр, киниэхэ олоҕун бүтүннүү аныыр эрэ уйаҕас дууһалаах киһи баһылыырын билэбит. Ыччаты иитии-үөрэтии курдук уустук идэҕэ үрдүк үөрэҕи бүтэриэххиттэн, сыраҕын-сылбаҕын ууран туран, биир тэрилтэҕэ күн бүгүҥҥэ диэри айымньылаахтык үлэлии, айа-тута сылдьаргыттан үөрэбит. Оскуолабыт баай устуоруйатын хаҥатыспыт, үтүө үгэстэрин үйэтиппит, ыарахаттартан чаҕыйбакка үлэтин-хамнаһын атаҕар туруорсубут, иилээн-саҕалаан салайсыбыт дьонтон биирдэстэрэ буолаҕын. Урукку уонна билиҥҥи оскуола иитиллээччилэрэ математика курдук уустук предмети дэгиттэр баһылаан, араас үрдүк үөрэх кыһатын бүтэрэн, айатута сылдьалларыгар кырата суох кыһамньыгын уурбутуҥ. Үгүс үөрэнээччиҥ, билии эрэ биэрэринэн муҥурдаммакка, олох бары эрииригэр-мускууругар бэлэмнээх буоларга уһуйаргын, ону тус холобургунан көрдөрөргүн үтүө тылларынан ахталлар. Оскуола үлэтин бары ымпык-чымпык өрүттэрин быһаарыы, материальнай-техническэй базатын бөҕөргөтүү уустук боппуруостарыгар тиийэ сүбэлиириҥ-амалыырыҥ таһынан барытыгар тэҥҥэ сүүрэ-көтө сылдьарыҥ – хайҕаллаах дьыала.

      Бу үөрүүлээх күҥҥэр истиҥ-эйэҕэс ийэ, бэриниилээх кэргэн буоларгын бэлиэтиэхпитин баҕарабыт. Киэҥ-холку майгыҥ, сааскылыы сайаҕас сыһыаныҥ дьиҥ чахчы саха дьахтарын чаҕылхай уобараһын кэрэһилиир. Итиинэн илгийэр, сылааһынан сыдьаайар Иэйэхсит хотуҥҥа тэҥниибит, эйигинэн киэн туттабыт.

      Өрүүтүн бүгүҥҥүҥ курдук үөрүүҥ үрдүү, санаабытыҥ сатана, туппутуҥ тупса турдун! Киил мас курдук чиргэл доруобуйалан, инникитин даҕаны үлүскэн үлэҥ үтүө түмүгэ сүргэҕин көтөхтүн, саргыгын салайдын! Дьиэ кэргэҥҥэр ил-эйэ эҥээрдэстин, дьол-соргу тосхойдун!

      Группа ыстаарыһатыгар, Далбар хотуҥҥа

      Күндүтүк саныыр чугас киһибит, группабыт ийэлээтэр ийэтэ!

      Эйиэхэ – күн тэҥэ саныыр, сүгүрүйэр,